Święto to zostało ustanowione przez Zgromadzenie Ogólne ONZ na mocy rezolucji z 17. grudnia 1985 roku i od 35 lat jest celebrowane przez wszystkich, którzy swoją pracę, czas i umiejętności poświęcają na rzecz innych.
Początki wolontariatu w Europie
Jednym z pierwszych ludzi, którzy pojmowali wolontariat we współczesnym znaczeniu był Szwajcar Pierre Ceresole. W 1920 r. zorganizował on pierwszy obóz – Service Civil Volontaire – będący reakcją na wydarzenia i następstwa I wojny światowej. W obozie zebrał ochotników spośród walczących ze sobą uprzednio krajów, aby odbudować ze zniszczeń wojennych wioskę w pobliżu Verdun.
Po II wojnie światowej powstało wiele inicjatyw i organizacji międzynarodowych, promujących wolontariat. Jedną z nich jest UNESCO, które powołało do życia instytucję mającą ułatwić współpracę organizacji wolontariackich CCIVS (Coordinating Committee for International Voluntary Service), zrzeszającą obecnie ok. 140 organizacji. W stosunku do idei Ceresola, pole działalności tych organizacji znacznie się rozszerzyło.
Powstanie Unii Europejskiej również miało wpływ na tego rodzaju organizacje na Starym Kontynencie. Instytucje wolontariatu we współpracy opracowują wspólne programy działania, prowadzą politykę promocji i rozwijania bezinteresownej pracy na rzecz potrzebujących. Bezsprzecznym liderem wolontariatu wśród krajów europejskich jest Norwegia. Norwescy wolontariusze przepracowali trzy razy więcej godzin niż osoby zaangażowane w aktywność społeczną w Polsce, mimo że liczba mieszkańców Norwegii jest siedem razy mniejsza. Z European Social Survey z 2012 roku wynika, że 64% Norwegów co najmniej raz w ciągu roku angażuje się w działalność społeczną w organizacjach charytatywnych lub woluntarystycznych, zaś niemal co czwarty (24%) działał w nich nie rzadziej niż raz w miesiącu.
A jak wygląda to w Polsce?
Z badań CBOS („Czy Polacy są altruistami?”) wynika, że co piąta Polka i co piąty Polak angażują się w wolontariat. Z kolei z badania Stowarzyszenia Klon/Jawor wyłania się wniosek, że im dana organizacja ma większy budżet, tym większa liczba osób gotowych włączyć się w jej działania, gdyż daje to możliwości realnego wsparcia.
Jednak nie tylko wysokobudżetowe organizacje mogą liczyć na wsparcie ochotników. Najczęściej wolontariuszy wspierają organizacje pomocy społecznej, a w dalszej kolejności edukacji i sportu. Mniej osób angażuje się w działania stowarzyszeń i fundacji działających na rzecz kultury i sztuki, ochrony zdrowia czy rozwoju lokalnego.
Jest jeszcze jedna cecha, która powoduje, że niektóre organizacje mogą liczyć na większe wsparcie wolontariuszy niż inne stowarzyszenia i fundacje, niezależnie od wielkości budżetu i dziedziny działania. To krótki staż działania (do 5 lat). W grupie najmłodszych firm 68% współpracuje z wolontariuszami. Powstaje pytanie czy jest to kwestia większego entuzjazmu typowego dla wczesnych faz rozwoju organizacji, czy młodszym firmom angażowanie wolontariuszy i współpraca z nimi po prostu lepiej wychodzi?
Inspiracja dla tych, którzy chcą dobra
W Dniu Wolontariusza w wielu krajach Europy odbywają się konferencje, pokazy i warsztaty, dotyczące efektów wolontariatu, metod pozyskiwania ochotników i organizacji pracy, a także aspektów prawnych. W Polsce z okazji 35. rocznicy Międzynarodowego Dnia Wolontariusza, liderzy firm i fundacji tworzących Koalicję Liderzy Pro Bono zaprezentowali pierwszą w Polsce Kartę Zasad Wolontariatu Pracowniczego. Dokument zawiera gotowe wskazówki i rozwiązania, opis korzyści dla pracodawcy i pracownika oraz fundamentalne zasady, pomocne we wdrażaniu i rozwijaniu wolontariatu pracowniczego. Treść Karty konsultowana była z wolontariuszami-pracownikami firm Koalicji oraz z organizacjami od lat wspierającymi rozwój wolontariatu pracowniczego: Forum Odpowiedzialnego Biznesu, Business Centre Club, Pracodawcy RP i Stowarzyszenie Centrum Wolontariatu.
Co mi daje wolontariat?
Zebraliśmy wypowiedzi kilku wolontariuszy, którzy z chęcią oddają swój wolny czas na pomoc osobom dotkniętym przez los. Czego się nauczyli? Co dało im to doświadczenie? Czy warto? Sprawdźcie kilka osobistych powodów i motywacji:
„Wolontariat to niezwykłe spotkanie z własnymi wartościami i urzeczywistnienie ich w działaniu. To dobro, którym otaczamy potrzebujących, ale też siebie samego, bo wzmacniamy w sobie empatię i urealniamy nasz wpływ na otaczający nas świat” – Małgorzata Morańska, prezes Fundacji Unum.
„Wolontariat daje mi możliwość niesienia pomocy innym. To zarazem możliwość realizacji siebie w tej pomocy, ale to również okazji podzielić się tym co mam. Człowiek potrzebuje dobrych gestów” – Renata K., wolontariusz Fundacji Unum.
„Mi wolontariat daje szczęścia i wielką radość, że mogę komuś pomóc. Daje poczucie wewnętrznej satysfakcji, że robię coś dobrego, co wywoła uśmiech na czyjejś twarzy” – Justyna Wojsz, wolontariusz Fundacji Unum.
„Wolontariat, to dobro w czystej postaci. To codzienne dobre gesty i słowa, które sprawiają, że świat wokoło staje się lepszy” – Joanna Zaczek, wolontariusz Fundacji Unum.
Międzynarodowy Dzień Wolontariusza to również okazja do podziękowań i życzeń. Korzystając z tej okazji serdeczne dziękujemy wszystkim ludziom dobrej woli za zaangażowanie w dotychczasowe akcje i działania oraz życzymy dużo satysfakcji i radości z bezinteresownego pomagania i zapału do podejmowania kolejnych wyzwań.
Źródło: Forum Odpowiedzialnego Biznesu, Portal Organizacji Pozarządowych.
