Światowy Dzień Walki z Rakiem został ustanowiony w 2000 roku podczas Światowego Szczytu Walki z Rakiem w Paryżu. Głównym celem tego dnia jest podnoszenie świadomości na temat nowotworów, promowanie profilaktyki oraz okazanie wsparcia dla chorych i ich rodzin. To czas, kiedy świat jednoczy się w walce
z jednym z największych wyzwań zdrowotnych naszych czasów.

Jak możemy wspierać osoby chore na raka?

Wspieranie osoby chorej na raka wymaga empatii, zrozumienia i konkretnego działania. Oto kilka sposobów, jak możemy pomagać:

• Bądźmy obecni

Najważniejszym wsparciem dla osoby chorej na raka jest nasza obecność. Czasami wystarczy zwykła rozmowa, uśmiech czy przytulenie. Nie musimy znać odpowiedzi na wszystkie pytania ani oferować rozwiązań – często samo towarzyszenie w codziennych trudnościach ma ogromne znaczenie.

•  Okazujmy empatię

Zrozumienie emocji osoby chorej i akceptacja jej przeżyć są kluczowe. Może to być trudny czas pełen lęku, smutku i niepewności. Ważne, by nie umniejszać tych uczuć ani nie narzucać optymizmu na siłę. Lepiej powiedzieć: „Rozumiem, że to może być trudne. Jak mogę Ci pomóc?”.

• Pytajmy

Każda sytuacja jest inna, dlatego warto pytać, czego konkretna osoba potrzebuje. Może to być rozmowa, spacer, a może chwila ciszy. Ważne jest, by nie narzucać się, ale być gotowym do działania, gdy zostaniemy o to poproszeni.

• Pomagajmy w praktyczny sposób

Choroba często sprawia, że najprostsze czynności stają się wyzwaniem. Możemy zaoferować pomoc w zakupach, przygotowywaniu posiłków, sprzątaniu czy załatwianiu formalności. Takie wsparcie praktyczne odciąży osobę chorą.

• Bądźmy konsekwentni w wsparciu

Pomoc i obecność nie powinny kończyć się na jednym spotkaniu czy rozmowie. Regularny kontakt – telefon, wiadomość czy odwiedziny – pokazuje, że naprawdę zależy nam na osobie chorej. Czasami proste gesty, takie jak przygotowanie obiadu, pomoc
w zakupach czy wspólne obejrzenie filmu, mogą znaczyć więcej niż wielkie słowa.

Jak rozmawiać z osobą chorą na raka?

Rozmowa z osobami chorymi na raka bywa wyzwaniem – często boimy się powiedzieć coś nieodpowiedniego, nie chcemy sprawić przykrości ani pogłębiać ich cierpienia. Dlatego warto poświęcić chwilę, by zastanowić się, jak prowadzić takie rozmowy
z empatią i wrażliwością.

• Słuchajmy więcej, mówmy mniej

Podstawą każdej dobrej rozmowy jest umiejętność słuchania, a w przypadku rozmowy
z osobą chorą na raka jest to szczególnie ważne. Często mamy naturalną potrzebę wypełnienia ciszy, ale nie każda rozmowa wymaga słów. Czasem najlepsze, co możemy zrobić, to po prostu być obecnym. Pozwólmy osobie chorej mówić o swoich obawach, doświadczeniach czy uczuciach. Pytajmy: „Jak się czujesz?”, ale słuchajmy odpowiedzi
z prawdziwą uwagą.

• Unikajmy banalnych frazesów

Choć chcemy dodać otuchy, często nieświadomie sięgamy po słowa, które mogą być odbierane jako trywialne lub mało empatyczne. Zdania takie jak „Wszystko będzie dobrze” czy „Musisz myśleć pozytywnie” mogą wywołać frustrację. Zamiast tego możemy powiedzieć: „Nie wyobrażam sobie, jak to dla ciebie trudne, ale jestem tu, żeby cię wspierać” albo „Jeśli chcesz, porozmawiajmy o tym, co cię teraz martwi”.

• Nie bójmy się trudnych tematów

Choroba nowotworowa to często temat tabu. Czasami unikamy rozmów o raku, bo boimy się zranić drugą osobę albo sprowokować jej trudne emocje. Jednak wiele osób chorych chce rozmawiać o swojej chorobie, dzielić się swoimi myślami i uczuciami. Jeśli sami nie wiemy, jak zacząć, możemy zapytać wprost: „Czy masz ochotę porozmawiać
o tym, co przeżywasz?”.

• Szanujmy emocje osoby chorej

Osoby zmagające się z nowotworem mogą doświadczać całej gamy emocji – od nadziei, przez smutek, aż po złość czy frustrację. To naturalne i ważne, aby dać im przestrzeń na te uczucia. Unikajmy oceniania lub bagatelizowania. Jeśli ktoś wyraża złość, nie próbujmy tego tłumić – zamiast tego możemy powiedzieć: „Rozumiem, że jesteś zdenerwowany. To musi być bardzo trudne”.

• Bądźmy autentyczni

Jeśli czujemy się zagubieni lub nie wiemy, co powiedzieć, lepiej być szczerym, niż udawać, że mamy odpowiedzi na wszystko. Możemy powiedzieć: „Nie wiem, co mogę powiedzieć, ale chcę cię wesprzeć, jak tylko potrafię”. To pokazuje naszą szczerość
i otwartość.

• Unikajmy udzielania rad, chyba że są one pożądane

Często mamy skłonność do oferowania rad, nawet jeśli nikt ich od nas nie oczekuje.
W przypadku rozmowy z osobą chorą na raka warto być ostrożnym w dawaniu wskazówek dotyczących leczenia czy stylu życia. Każdy przypadek choroby jest inny,
a takie rady mogą być źle odebrane. Jeśli chcemy pomóc, lepiej zapytać: „Czy jest coś,
w czym mogę ci pomóc?” lub „Czy chciałbyś, żebym dowiedział się czegoś na ten temat?”.

• Nie zapominajmy o humorze, jeśli sytuacja na to pozwala

Choroba nowotworowa nie oznacza, że trzeba rezygnować z poczucia humoru. Śmiech może być świetnym sposobem na rozładowanie napięcia, o ile jest adekwatny do sytuacji. Jeśli osoba chora zaczyna żartować, nie bójmy się włączyć. To może być dla niej sygnał, że nadal widzimy w niej tę samą osobę, którą była przed chorobą.

• Uczmy się mówić o nadziei

Choć rak bywa trudną chorobą, nie oznacza to, że rozmowy o przyszłości są zakazane. Warto wspierać osobę chorą w planowaniu małych rzeczy – najbliższych dni czy tygodni. Możemy pytać: „Co chciałbyś zrobić, kiedy poczujesz się lepiej?” lub „Czy jest coś, na co teraz szczególnie czekasz?”.

• Nie zapominajmy o bliskich osoby chorej

Wsparcia potrzebują nie tylko osoby chore, ale również ich rodziny i przyjaciele. Oni także mogą czuć się przytłoczeni i zagubieni. Rozmowa z nimi, okazanie wsparcia
i zainteresowania może mieć ogromne znaczenie.

Jak dbać o siebie, pomagając innym?

Pomaganie osobom chorym na raka może być emocjonalnie obciążające. Dlatego tak ważne jest, byśmy dbali także o siebie. Rozmawiajmy o swoich uczuciach, korzystajmy
z pomocy psychologa, jeśli tego potrzebujemy, i nie zapominajmy o chwilach na odpoczynek.

Jak obchodzić Międzynarodowy Dzień Walki z Rakiem?

• Zaangażujmy się w wolontariat

Skontaktujmy się z fundacjami, szpitalami lub hospicjami, by zapytać, jak możemy pomóc. Wolontariat może obejmować wsparcie emocjonalne, organizację wydarzeń czy pomoc logistyczną.

• Oddajmy krew lub szpik

Wiele osób zmagających się z rakiem potrzebuje transfuzji krwi lub przeszczepów szpiku. Zarejestrujmy się jako potencjalni dawcy.

• Wykonajmy badania profilaktyczne

Umówmy się na badania takie jak mammografia, cytologia czy kolonoskopia. Dajmy przykład rodzinie i przyjaciołom.

• Promujmy zdrowy styl życia

Prowadzenie aktywnego trybu życia, zdrowa dieta i unikanie używek to podstawy profilaktyki nowotworowej. Dzielmy się tym przesłaniem z innymi.

• Okazujmy wsparcie finansowe

Możemy przekazać pieniądze organizacjom wspierającym pacjentów onkologicznych, prowadzącym badania nad rakiem lub udzielającym wsparcia rodzinom.

Jakie przesłanie niesie ten dzień?

Światowy Dzień Walki z Rakiem to okazja, by się zjednoczyć. Organizacje na całym świecie organizują kampanie edukacyjne, zbiórki pieniędzy na badania i akcje wsparcia dla chorych. My także możemy się zaangażować – czy to poprzez darowizny, wolontariat, czy po prostu szerzenie świadomości.

Każdy z nas może przyczynić się do budowania świata, w którym nowotwór nie oznacza wykluczenia, a walka z nim staje się wspólną misją. Bądźmy solidarni, pomagajmy, edukujmy się i inspirujmy innych do działania. W tym dniu i każdym innym pamiętajmy, że walka z rakiem to nie tylko walka lekarzy i pacjentów, ale nas wszystkich.