Gdzie musimy nosić maseczkę?

W momencie przygotowywania tego tekstu, nakaz używania maseczki obowiązuje w środkach publicznego transportu zbiorowego, na statkach pasażerskich w żegludze krajowej lub statkach żeglugi śródlądowej przeznaczonej lub używanej do przewozu osób. Maseczki należy też nosić w miejscach ogólnodostępnych – na drogach i placach, na terenie cmentarzy, promenad, bulwarów, miejsc postoju pojazdów czy parkingów leśnych, w zakładach pracy, jeśli w pomieszczeniu przebywa więcej niż 1 osoba (chyba, że pracodawca ustali inaczej). Nakaz ten dotyczy także osób przebywających w budynkach użyteczności publicznej: administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości, kultury, kultu religijnego, oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki, wychowania, opieki zdrowotnej, społecznej lub socjalnej, obsługo bankowej, handlu, gastronomii, usług pocztowych, telekomunikacyjnych, turystyki oraz sportu.

Kiedy noszenie maseczki nie jest obowiązkowe i kto jest z tego nakazu zwolniony?

Z obowiązku zakrywania nosa i ust są zwolnione dzieci do ukończenia 5. roku życia, osoby ze względu całościowych zaburzeń rozwoju, zaburzeń psychicznych, niepełnosprawności intelektualnej w stopniu umiarkowanym, znacznym albo głębokim oraz mające trudności w samodzielnym zakryciu ust i nosa. Nakazu nie stosuje się także w przypadku sprawującego kult religijny podczas jego sprawowania. Maseczki nie są obowiązkowe na terenie lasu, parku, zieleńca, ogrodu botanicznego, rodzinnego ogródka działkowego oraz na plaży.

Jaką maseczkę wybrać, by zapewnić sobie maksymalną ochronę?

Aktualnie na rynku dostępnych jest kilka rodzajów maseczek. Różnią się one poziomem skuteczności zabezpieczenia przed zakażeniem oraz zastosowaniem. Do wyboru mamy maseczki jednorazowe oraz wielorazowe, z filtrem lub bez. Na którą więc się zdecydować, by czuć się bezpiecznym?

• Maseczki chirurgiczne są jednorazowe. Po kilkunastu minutach od założenia trzeba je zdjąć i wyrzucić, ponieważ szybko nabierają wilgoci. Zadaniem maseczek chirurgicznych nie jest filtrowanie powietrza, lecz stwarzanie fizycznej bariery między błonami śluzowymi a potencjalnym zanieczyszczeniem. Maseczki te chronią przed większymi cząsteczkami, a nie przed samymi wirusami. Stanowią jednak skuteczną barierę dla aerozoli, w których mogą być obecne wirusy. Trzeba jednak pamiętać, że maski chirurgiczne nie zapewniają pełnej szczelności, ponieważ są luźno dopasowane do twarzy.
• Maseczki bawełniane stanowią fizyczną barierę między błonami śluzowymi a czynnikami zewnętrznymi. Tego rodzaju maseczki można używać wielokrotnie, ale tylko wtedy, gdy przed kolejnym zastosowaniem zostaną one wyprane we właściwy sposób (woda powinna mieć minimum 60 st. C i zawierać mydło lub detergent). Maseczki bawełniane są wygodne i przewiewne. Warto jednak co jakiś czas wymienić taką maseczkę na nową, ponieważ częste pranie niszczy strukturę włókien przez co jej skuteczność spada.
• Maski filtrujące FFP2 są określane jako przeciwpyłowe lub antysmogowe. Charakteryzują się wysoką skutecznością przeciwdrobnoustrojową (zapewniają filtrację nie mniej niż 95 proc. cząstek z powietrza). Stosowanie tych masek jest rekomendowane w celu ograniczenia transmisji koronawirusa. Zapewniają one optymalny stopień ochrony. Maski filtrujące FFP2 zostały zaprojektowane tak, by dokładnie przylegały do twarzy, a całość wdychanego powietrza przechodziła tylko i wyłącznie przez filtr. Taką maskę można nosić dłużej niż inne (chirurgiczne lub bawełniane),  a dodatkowy zawór ułatwiający oddychanie chroni w lepszym stopniu maskę przed wilgocią. Maska FFP2 wykonana jest z trwałego materiału, najczęściej wielowarstwowego, który posiada gęsty splot i może posiadać dodatkowe oznaczenia: NR (oznacza maskę FFP2 jednokrotnego użytku, najczęściej do 8 godzin) lub R (maska wielokrotnego użytku, której jednorazowo nie należy nosić dłużej niż 8 godzin. Po tym czasie należy ją zdezynfekować).
• Maski filtrujące FFP3 nazywane antywirusowymi, antybakteryjnymi. Są w stanie zatrzymać ponad 99 proc. cząstek. Posiadają wysoki stopień filtracji, ochrony przed smogiem, pyłem i kurzem, a także mają niski całkowity przeciek wewnętrzny. Stosowanie masek tego typu rekomendowane jest wyłącznie dla personelu medycznego, bezpośrednio narażonego na kontakt z osobami chorymi lub potencjalnie zakażonymi.
  

Maseczki dla dzieci

Dzieci obowiązują dokładnie te same standardy co osoby dorosłe, a maseczki dla dzieci są miniaturkami tych dla dorosłych. Ze względu na delikatną cerę dzieci warto jednak wybrać maseczki zrobione z bawełny.  Taka maseczka nie utrudnia oddychania podczas spacerów czy zabaw na świeżym powietrzu. Można uszyć je samodzielnie lub kupić gotowe w sklepie. Występują w różnych wariantach kolorystycznych i można wybrać wzory typowo dla chłopców oraz dla dziewczynek. Maseczki dla dzieci mają mniejsze rozmiary, dostosowane do wielkości buzi dziecka. To bardzo ważne, by maseczka w czasie noszenia nie zsuwała się z nosa i dobrze przylegała do twarzy. Dla dzieci wygodne są te zakładane za uszy na gumkę. Warto zwrócić uwagę na to, by gumki były elastyczne i łatwo dopasowywały się do kształtu buzi dziecka. Nie mogą one obcierać ani uciskać w trakcie noszenia.

Maseczki dla biegaczy

Tam, gdzie najczęściej biegamy, czyli las, park i inne tereny zielone nie ma obowiązku noszenia maseczek, o ile oczywiście możemy zachować dystans. Warto jednak rozważyć jej używanie także w tych miejscach, po to, by uchronić się przed przypadkowym zakażeniem. Rodzaj maseczki, jakiej będziemy używać podczas uprawiania sportu jest bardzo ważny. W trakcie wysiłku fizycznego następuje zwiększenie poboru tlenu, co oznacza, że do płuc dostaje się więcej szkodliwych substancji. Rozwiązaniem jest zakup maski antysmogowej przeznaczonej do biegania. Maska antysmogowa przeciwdziała wdychaniu zanieczyszczeń z powietrza podczas treningu, a co za tym idzie, chroni płuca. Dobrej jakości maski antysmogowe dedykowane do uprawiania sportu można znaleźć w większości sklepów sportowych. Są to maski niskooporowe, skonstruowane w taki sposób, by można w nich oddychać nawet podczas zwiększonego wysiłku fizycznego. Mają też specjalną konstrukcję, która uniemożliwia przesuwanie się podczas aktywności. Najważniejszy jest tu rozmiar i idealne dopasowanie do twarzy. Nie bez znaczenia są też: materiał (producenci stosują często dwa rodzaje – neopren, który jest grubszy i tym samym trwalszy oraz strecz – cieńszy, przez co lepiej się oddycha), otwory powietrza w masce (ważne, by powietrze nie dostawało się bokiem, lecz wpadało przez filtr) oraz element mocujący maskę tzw. nosek (który pozwala na uszczelnienie jej w miejscu, gdzie nie przylega idealnie do skóry).

Jak bezpiecznie korzystać z maseczek?

W przypadku częściowego lub całkowitego zamoczenia maseczkę należy zdjąć i założyć nową. Mokra maska stwarza idealne warunki do rozwoju drobnoustrojów chorobotwórczych. Ważne jest też to, by zapoznać się z etykietą maski i deklaracją producenta, czy mamy w ręku maskę jedno- lub wielowarstwową, jakie są zalecane metody konserwacji maseczki oraz długość jej noszenia. By skutecznie nas chroniła, należy ją prawidłowo zakładać i zdejmować. Nie bez znaczenia jest też jej przyleganie do twarzy – im ściślej, tym poprawniej. Podczas noszenia maseczki nie należy jej co chwilę zdejmować i zakładać. Jeśli zaś musisz ją zdjąć, nie dotykaj przedniej powierzchni maski, tylko gumki za uszami.

O tym warto pamiętać

Maseczki są pomocne podczas infekcji wirusowych, jednak nie chronią całkowicie. Warto pamiętać, że wirusy i bakterie przenoszą się drogą kropelkową. Stosowanie maski ogranicza rozprzestrzenianie się aerozolu, który może zawierać patogeny. Używanie maski nie zwalnia jednak z właściwej higieny i dezynfekcji rąk oraz utrzymywania właściwego odstępu 1,5 czy 2 metry. Bardzo ważne dla bezpieczeństwa swojego i innych jest poprawne użytkowanie i konserwacja maseczki.