Wydatki na ochronę zdrowia w Polsce

Aby oszacować lukę zdrowotną, analizuje się prywatne środki finansowe wydane na ochronę zdrowia, z wyłączeniem ubezpieczeń zdrowotnych i abonamentów medycznych.
W 2022 roku takie wydatki w Polsce wyniosły 37 mld zł, z czego ponad 65% stanowiły wydatki na leki. Kupno leków jest dużym obciążeniem dla budżetu 35% polskich gospodarstw domowych. Co więcej, z sumy wydatków prywatnych należy wyłączyć koszty leków, z których pokryciem pacjenci nie mają problemu – to 16 mld zł. Dodatkowo należy uwzględnić 1 mld zł niezrealizowanych wydatków na zdrowie z powodu braku środków, kolejek i odległości od placówek medycznych. W efekcie luka systemowa w ochronie zdrowia wynosi 22 mld zł.

Skala problemu i porównanie międzynarodowe

Samo wprowadzenie 22 mld zł rocznie do systemu ochrony zdrowia, niestety  nie byłyby zauważalne dla każdego obywatela. Analizy wskazują, że rzeczywista luka w obszarze zdrowia może
być nawet 5-6 razy większa, sięgając nawet 100-125 mld zł.
Aby efektywnie zniwelować tę lukę, konieczne jest ukierunkowanie wydatków na profilaktykę, szybką diagnostykę oraz wczesne leczenie. W 2022 roku wydatki na ochronę zdrowia w Polsce wyniosły 6,7% PKB (205,6 mld zł), co jest jednym z najniższych wskaźników w krajach OECD (Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, która skupia 38 wysoko rozwiniętych
i demokratycznych państw). Dla porównania, Niemcy i Austria przeznaczają na ten cel ponad 12% PKB. Nawet Łotwa, która
w 2019 roku miała podobne wydatki jak Polska, zwiększyła je do 8,8% PKB w 2022 roku. Dane z 2021 r. wskazują, że średnia wydatków na zdrowie w Unii Europejskiej wynosi 10,9% PKB.

Co składa się na lukę zdrowotną?

• Wydatki prywatne: duża część wydatków to środki przeznaczone na kosztowne leki, a także prywatne wizyty lekarskie, badania, rehabilitacja i zabiegi.
• Niezrealizowane potrzeby zdrowotne: są spowodowane kolejkami do specjalistów, brakiem dostępnych środków
  i odległością od placówek medycznych i powodują, że część potrzeb zdrowotnych pozostaje niezaspokojona.

Skutki Luki Zdrowotnej

• Obciążenie finansowe pacjentów: brak odpowiedniego pokrycia kosztów leczenia prowadzi do konieczności korzystania z drogich usług prywatnych, co może obciążać budżet domowy obywateli.
• Nierówności w dostępie do opieki zdrowotnej: luka zdrowotna pogłębia różnice w dostępie do opieki zdrowotnej
  w zależności od statusu finansowego i miejsca zamieszkania.
• Pogorszenie stanu zdrowia społeczeństwa: długi czas oczekiwania na leczenie oraz brak dostępu do odpowiednich usług medycznych mogą prowadzić do późnej diagnostyki, pogorszenia stanu zdrowia pacjentów i większej śmiertelności.

Korzyści z redukcji luki zdrowotnej

• Lepsza jakość życia: zwiększenie wydatków na profilaktykę
  i leczenie przyczyni się do wydłużenia życia w zdrowiu każdego
  z nas.
• Porównanie z innymi krajami: poprawa systemu zdrowotnego zbliży nas do poziomu krajów o najwyższym indeksie oceny ochrony zdrowia, takich jak Szwajcaria, Holandia czy Niemcy.
• Efektywne wykorzystanie środków: ukierunkowane inwestycje mogą doprowadzić do lepszego zarządzania zasobami oraz wykorzystania infrastruktury medycznej.

Znaczenie ubezpieczeń zdrowotnych

Nic dziwnego, że na tle tak dużych trudności w dostępie i jakości publicznej służby zdrowia, Polacy coraz częściej sięgają po prywatne abonamenty i ubezpieczenia. Na koniec 2023 roku
4,8 mln Polaków miało prywatne ubezpieczenie zdrowotne, co stanowi wzrost o prawie 14% w porównaniu z poprzednim rokiem.
W 2023 roku Polacy wydali na ubezpieczenia zdrowotne 1,7 mld zł, korzystając również z przedpłaconych abonamentów medycznych, często opłacanych przez pracodawców. Prywatne ubezpieczenia zdrowotne i abonamenty poprawiają efektywność leczenia, umożliwiają wcześniejszy dostęp do specjalistów, diagnostykę
i terapię.

Dlaczego warto mieć prywatne ubezpieczenie zdrowotne?

• Szybszy dostęp do opieki medycznej i szerszy zakres usług: często prywatne ubezpieczenie umożliwia szybsze umówienie wizyty u specjalisty, zrobienie badań diagnostycznych czy przejście operacji, co jest szczególnie istotne w przypadku długich kolejek w systemie publicznym.
• Komfort: przeważnie prywatne placówki oferują wyższy standard komfortu oraz większą prywatność podczas wizyt
  i hospitalizacji.
• Wybór lekarzy i placówek: posiadając prywatne ubezpieczenie zdrowotne, mamy większy wybór lekarzy i placówek medycznych, które są objęte polisą.
• Mniejsze ryzyko finansowe: ubezpieczenie prywatne może ochronić przed nieoczekiwanymi kosztami związanymi
  z leczeniem, które mogą być spore w przypadku poważnych chorób lub wypadków.

Należy pamiętać, że wartość prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego zależy od indywidualnych potrzeb i możliwości finansowych każdej osoby.

Luka zdrowotna w ubezpieczeniach w Polsce jest poważnym problemem, który wymaga kompleksowych działań. Zwiększenie wydatków oraz ich efektywne wykorzystanie może przyczynić się do znacznej poprawy systemu ochrony zdrowia, z korzyścią dla wszystkich obywateli. Aby zbliżyć polski system ochrony zdrowia do standardów krajów z najwyższymi wynikami, takich jak Szwajcaria, Holandia czy Niemcy, konieczne jest zwiększenie i odpowiednie ukierunkowanie środków finansowych. Ubezpieczenia zdrowotne mogą odegrać kluczową rolę w optymalnym wykorzystaniu tych środków, co przyczyni się do poprawy efektywności systemu oraz jakości opieki zdrowotnej w Polsce.

Zachęcamy do zapoznania się z całością raportu PIU.

Źródło: https://piu.org.pl/polacy-i-ryzyko-jak-sie-ubezpieczamy-luka-ubezpieczeniowa-w-polsce/