Warto przypomnieć, że luka ubezpieczeniowa to różnica między rzeczywistymi potrzebami ubezpieczeniowymi a posiadanym zakresem ochrony. Pewne zdarzenia, które nie zostały zabezpieczone przez system ubezpieczeniowy, takie jak: utrata zdrowia lub dochodów, przejście na emeryturę, powodują straty finansowe. W ten sposób powstaje luka ubezpieczeniowa.

Luka emerytalna w Polsce i na świecie

Według szacunków Polskiej Izby Ubezpieczeń (PIU) niedoubezpieczenie dla osób, które przeszły na emeryturę
w 2023 r. wyniosło 75 mld zł. W 2022 roku 6,1 mln osób pobierało w Polsce emeryturę z ZUS. Przeciętna wartość emerytury w 2022 r. to 2789,89 zł brutto.

Dla kolejnych roczników luka będzie coraz większa. W ciągu kolejnych 40 lat wyniesie łącznie 15 bln zł, przy uwzględnieniu dysproporcji pomiędzy oszacowaniem luki emerytalnej dla kobiet
i mężczyzn. Wynika to z dwóch powodów: różnicy w stopie zastąpienia przy przejściu na emeryturę pomiędzy 60. a 65. rokiem życia, a także dłuższego okresu pobierania emerytury.

W 2017 roku World Economic Forum (WEF) opublikowało analizę sześciu największych systemów emerytalnych świata (Australia, Kanada, Japonia, Holandia, Wielka Brytania, Stany Zjednoczone) oraz dwóch systemów emerytalnych krajów o największej populacji (Indie i Chiny). Na podstawie tej analizy oszacowano lukę emerytalną na poziomie 70 bilionów dolarów (2015 rok),
co w przybliżeniu stanowi około 1,5-krotność rocznego PKB wybranych gospodarek. Dodatkowo, WEF oszacowało, że luka emerytalna będzie zwiększać się w tempie 5 proc. rocznie. Zatem
w 2050 roku luka emerytalna może osiągnąć nawet 400 bilionów dolarów.

Stopa zastąpienia – co to?

Stopa zastąpienia to stosunek wysokości emerytury do ostatniego wynagrodzenia przed przejściem na emeryturę. W 2021 roku stopa zastąpienia dla kobiet wynosiła 46 proc., a dla mężczyzn –
69,6 proc. Zatem emerytura kobiety stanowiła około 2/3 emerytury mężczyzny. W tym miejscu należy podkreślić, że poziom wydatków zwiększa się w latach tuż przed oraz tuż po przejściu na emeryturę. Według raportu WEF 80 proc. osób na emeryturze zaobserwowało znaczące zmiany w poziomie swoich wydatków. Ta sytuacja wskazuje na większą potrzebę wykorzystania oszczędności emerytalnych na już wczesnym etapie.

Przyczyny luki emerytalnej

Istnieją dwie główne zmiany demograficzne, które pogłębiają lukę emerytalną:

• Starzejące się społeczeństwo – wzrost liczby seniorów
  w porównaniu do liczby osób pracujących oznacza większe obciążenie dla systemów zabezpieczeń społecznych.
• Wydłużenie średniej długości życia – ludzie żyją dłużej,
  co zwiększa czas pobierania emerytur i wiąże się ze zwiększonym zapotrzebowaniem na środki emerytalne. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wskazuje, że pomiędzy 2000 a 2015 rokiem średnia długość życia na świecie wzrosła
  o 5 lat (co stanowi najszybszy przyrost od 1960 roku). Wzrost oczekiwanej długości życia będzie pogłębiał lukę emerytalną
  w przyszłości.

Istotny wpływ mają także wszelkie reformy emerytalne, które mają na celu zrównoważenie systemów emerytalnych, ale często prowadzą do obniżenia przyszłych dochodów emerytów.
PIU podaje, że w latach 2016-2022 przeciętne wynagrodzenie miesięczne (pomniejszone o składkę na ubezpieczenie społeczne) wzrosło o 57 proc., podczas gdy miesięczna wypłata emerytury wzrosła tylko o 36 proc.

Konsekwencje luki emerytalnej dotyczą sytuacji, w których emeryci nie są w stanie zaspokoić swoich podstawowych potrzeb, takich jak dostęp do jakościowej opieki zdrowotnej. Co więcej, pogłębiają się wówczas nierówności społeczne – w tym przypadku mówimy
o ubóstwie seniorów.

Wysokość świadczeń emerytalnych

Raport ZUS wskazuje, że ponad połowa kobiet w Polsce pobiera emeryturę w wysokości do 2 600 zł – na podobnym poziomie utrzymuje się średnia nowo przyznanych emerytur. Co więcej,
84,5 proc. wszystkich emerytur kobiet nie przekracza kwoty
4 000 zł. Natomiast średnia emerytura mężczyzn jest o połowę wyższa niż u kobiet. Należy pokreślić, że 26,7 proc. mężczyzn pobiera emeryturę w wysokości 5 000 zł i więcej, zaś w przypadku kobiet jest to jedynie 7,6 proc.

Dlaczego warto ubezpieczyć się już dziś?

1. Utrzymanie dotychczasowego standardu życia:
   • Pieniądze zgromadzone w produktach ubezpieczeniowych pozwalają na utrzymanie podobnego standardu życia po przejściu na emeryturę.
   • W trakcie trwania ochrony zapewniają wypłatę świadczenia w razie poważnego zachorowania, trwałego inwalidztwa, czy nagłej śmierci.
2. Uniknięcie ubóstwa – bez odpowiedniego ubezpieczenia
   i dodatkowych środków zgromadzonych na czas emerytury, istnieje ryzyko popadnięcia w ubóstwo.
3. Niezależność finansowa:
   • Posiadanie odpowiednich środków na emeryturze pozwala na zachowanie niezależności finansowej,
     co daje poczucie bezpieczeństwa i wolności
     w podejmowaniu decyzji.
4. Pokrycie kosztów opieki zdrowotnej:
   • W starszym wieku rosną koszty opieki zdrowotnej.
     Dobre zabezpieczenie finansowe pozwala na pokrycie tych kosztów bez konieczności rezygnacji z innych wydatków.
5. Fundusze na nieprzewidziane wydatki:
   • Posiadanie ubezpieczenia pozwali uporać się
     z nieprzewidzianymi wydatkami.

Prywatne ubezpieczenie zdrowotne zapewnia profilaktykę,
szybki dostęp do specjalistów i wczesną diagnostykę, co jest szczególne ważne dla nas – jako przyszłych emerytów – ponieważ według danych GUS jedynie połowę emerytury przeżyjemy
w zdrowiu. Częstość występowania niepełnosprawności dla kobiet
w wieku 60 lat, które przechodząc na emeryturę, wynosi 29,8 proc., a dla mężczyzn w wieku 65 lat – jest to 35,8 proc. W konsekwencji udział wydatków na ochronę zdrowia w okresie emerytury będzie znacząco wzrastał.

Zachęcamy do zapoznania się z całością raportu PIU.

Źródło: https://piu.org.pl/polacy-i-ryzyko-jak-sie-ubezpieczamy-luka-ubezpieczeniowa-w-polsce/