Osoby z rozwiniętą inteligencją emocjonalną komunikują się zgodnie z zasadami Porozumienia bez Przemocy, przez co w kontaktach z innymi wypadają na profesjonalne, opanowane i dojrzałe.
W psychologii istnieje wiele teorii dotyczących inteligencji emocjonalnej. Daniel Goleman jest autorem jednej z najbardziej znanych. W swojej kultowej książce „Emotional Intelligence” z 1995 roku, Goleman opisał inteligencję emocjonalną jako „zestaw kompetencji emocjonalnych, które wpływają na nasze postępowanie, podejmowanie decyzji i jakość relacji międzyludzkich”.
Co składa się na inteligencję emocjonalną?
- Samoświadomość – zdolność zauważania i rozpoznawania własnych emocji oraz ich wpływu na nasze myśli i zachowania.
- Kompetencja zarządzania własnymi emocjami – umiejętność kontrolowania naszych emocji, reakcji i odruchów. Danie sobie chwili na ochłonięcie umożliwia powstrzymanie impulsywnych odruchów, które najczęściej nie przynoszą korzystnych konsekwencji.
- Empatia – umiejętność rozumienia emocji i sytuacji drugiego człowieka. Pozwala postawić się na jego miejscu, zobaczyć sytuację z jego perspektywy.
- Motywacja – zdolność odnalezienia innych źródeł motywacji do działania niż tylko materialne. Wiąże się z silnym, wewnętrznym przekonaniem, że warto działać i rozwijać się.
- Umiejętności społeczne – są to wszelkie kompetencje, które pomagają w budowaniu relacji opartych na zaufaniu i współpracy. Należą do nich między innymi: umiejętność pracy zespołowej, efektywnej komunikacji, rozwiązywania konfliktów.
Rozwinięta inteligencja emocjonalna a Porozumienie bez Przemocy
- Osoby o wysokiej inteligencji emocjonalnej potrafią świadomie identyfikować swoje emocje oraz ich powody.
- Zgodnie z techniką Porozumienia bez Przemocy, potrafią mówić o tym, co czują i jasno komunikować swoje potrzeby.
- Unikają języka szakala, który krytykuje, obwinia, obraża.
- Używają języka żyrafy i komunikacji „Ja”, by wyraźnie zaznaczyć swoje granice i znaleźć rozwiązanie problemu.
Dlaczego rozwijanie swojej inteligencji emocjonalnej jest ważne?
- Zarówno zdolność regulowania i kontrolowania swoich emocji, jak i umiejętności społeczne, są przydatne w budowaniu każdego rodzaju relacji: rodzinnych, romantycznych, sąsiedzkich oraz zawodowych.
- Osoby dojrzałe emocjonalnie tworzą relacje oparte na zrozumieniu, szczerości i zaufaniu. Nie ukrywają swoich uczuć, potrzeb czy intencji, nie kierują się strachem.
- Wysoka inteligencja emocjonalna pomaga w sytuacjach stresowych, gdyż umożliwia powstrzymanie pierwszej fali emocji i racjonalne spojrzenie na zaistniałą sytuację.
- Kompetencje, które posiadają osoby inteligentne emocjonalnie, są w obecnych czasach bardzo pożądane przez pracodawców.
Wpływ inteligencji emocjonalnej na sukces zawodowy
- Obecnie, pracodawcy zamieszczają w ogłoszeniach o pracę wymagania dotyczące „komunikatywności” czy „umiejętności pracy w grupie”.
- Racjonalne zarządzanie swoimi emocjami i potrzebami, np. zmęczeniem, potrzebą odpoczynku, umożliwia zachowanie zdrowego work-life balance.
- W dzisiejszych czasach uważa się również, że najlepsi liderzy powinni mieć dobrze rozwiniętą inteligencję emocjonalną. Kluczem do ich sukcesu jest słuchanie i rozumienie potrzeb swoich pracowników, budowanie swobodnych i otwartych relacji opartych na poczuciu bezpieczeństwa.
- W budowaniu kariery zawodowej istotna jest także umiejętność unikania konfliktów, przy jednoczesnym pozostaniu osobą asertywną i znającą swoje granice.
- Dojrzałość emocjonalna wiąże się z większą łatwością w nawiązywaniu kontaktów. Gdy kierujemy się empatią, nie oceniamy innych, krytykujemy ich i wyciągamy pochopnych wniosków na ich temat.
Jak trenować swoją inteligencję emocjonalną?
Poziom inteligencji emocjonalnej nie jest wrodzony. Zależy on bowiem od środowiska, w jakim się wychowaliśmy, naszych doświadczeń i ludzi, z którymi na co dzień przebywamy. W dorosłym życiu mamy wpływ na zmianę poziomu naszej inteligencji emocjonalnej:
- W sytuacjach trudnych, gdy czujemy napływającą falę emocji, zatrzymajmy się na moment. Bądźmy ze sobą szczerzy i pomyślmy, jakie uczucia towarzyszą nam w tej chwili i zastanówmy się, dlaczego to czujemy. Gdy znajdziemy niezaspokojoną potrzebę, która stoi za odczuwaną emocją, łatwiej nam będzie znaleźć rozsądne rozwiązanie dla tej sytuacji.
- Patrzmy na siebie z miłością. Zauważanie i docenianie swoich zalet, umiejętności i osiągnięć nie jest przejawem naszego egoizmu, a sposobem na budowanie pewności siebie. Doceniajmy nasze małe i duże osiągnięcia – nie bójmy się mówić o nich otwarcie.
- W rozmowach z innymi, zwracajmy uwagę na ich ton głosu, postawę, gesty. Mowa ciała często zdradza dużo więcej niż wypowiadane słowa. W ten sposób możemy rozpoznać u rozmówcy oznaki stresu, strachu czy pośpiechu. Znajomość sytuacji pomoże nam zdecydować o sposobie komunikacji.
- Trenujmy naszą empatię poprzez aktywne słuchanie. Pokażmy naszemu rozmówcy, że jesteśmy zainteresowani jego słowami: dopytujmy, nie przerywajmy, zadbajmy o to, by nasza mowa ciała także wskazywała na nasze zaangażowanie.
- Ćwiczmy naszą asertywność. Bycie dojrzałym emocjonalnie nie oznacza bycia zawsze miłym, uległym i dopasowanym się do innych. Rozpoznawanie naszych potrzeb i mówienie o nich oznacza także mówienie o tym, co nam nie odpowiada, czego nie chcemy lub czego nie zrobimy.
- Praktykujmy język żyrafy, znaną technikę Porozumienia bez Przemocy. Gdy chcemy poruszyć temat, który może zakończyć się kłótnią, zadbajmy o to, by nasz komunikat zawierał: obiektywny opis sytuacji która zaistniała, informację o emocjach, jakie w związku z nią odczuwamy, określenie potrzeby, które nie została zaspokojona i propozycję, jak można rozwiązać tę sytuację.
Wysoko rozwinięta inteligencja emocjonalna powala nam tworzyć wartościowe relacje, nie wchodzić w konflikty i stanowczo stawiać innym granice. Umożliwia nam zrozumieć źródła naszego nastroju i zachowań, panować nad impulsywnymi reakcjami i zapobiega niekontrolowanym „wybuchom”. W połączeniu z Porozumieniem bez Przemocy, Językiem Żyrafy i komunikacją „Ja” tworzy kompleksowy zestaw, usprawniający komunikację z każdym człowiekiem.
Źródło: