Wróć do artykułów

Czy karōshi występuje także w Europie?

Czy karōshi występuje także w Europie?
Karoshi wywodzi się z Japonii i oznacza „śmierć z przepracowania”. Co roku zabija kilkanaście tysięcy Japończyków. Dlaczego? W Japonii ilość czasu spędzonego w pracy świadczy o lojalności pracownika. Z tego powodu wielu z nich bierze nadgodziny i nie korzysta z urlopu. Jakie są tego skutki? Bardzo częsta depresja, nerwica i wiele innych chorób, które w wielu przypadkach doprowadzają do śmierci. Co ciekawe, karoshi jest w Japonii powodem do dumy dla rodziny zmarłego – świadczy bowiem o zdolności poświęcenia życia dla pracy oraz o odniesieniu sukcesu za życia. Jak jest w Europie? Czy karoshi występuje także w Polsce?

Jak pracują Polacy? Jak wypadamy na tle Europy?

Zgodnie z Kodeksem Pracy, „czas pracy nie może przekraczać
8 godzin na dobę i 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy”. Jednak, jak wynika z danych Eurostatu, Polacy pracują średnio 40,5 godzin tygodniowo, a w Europie więcej od nas pracują jedynie Grecy. Niby niedużo ponad normę, ale pamiętajmy, że jest to tygodniowa średnia godzin pracy. Kolejne badanie (HRK „Stres w pracy” z 2020 roku) wskazuje z kolei, że jedynie 12% badanych pracuje w wyznaczonym 40-godzinnym czasie pracy
w tygodniu, a aż 37% pracowników pracuje po godzinach nawet kilka razy w miesiącu. Spośród krajów Unii Europejskiej najmniej godzin w tygodniu przepracowują zatrudnieni w Holandii
(33,2 godz.), w Niemczech (35,3 godz.) oraz w Danii (35,4 godz.).

Kto jest szczególnie narażony na karoshi?

Tak naprawdę każdy. Przeczytaj i zastanów się, czy któryś opis pasuje do Ciebie:

  • Osoba na wysokim stanowisku. Osoba, która włożyła dużo pracy i czasu, by osiągnąć swoją pozycję, dlatego włoży też duży wysiłek, by tę pozycję utrzymać. Osoba bardzo ambitna, dążąca do perfekcji.
  • Osoba w trudnej sytuacji finansowej. Strach przed utratą pracy i tym samym możliwości zarobku prowadzi do stanu, kiedy pracownik nie odmówi pracy po godzinach lub wykonywania nadprogramowych obowiązków. Taka osoba jest niemalże non stop dostępna pod e-mailem czy telefonem.
    Nie odmawia przełożonemu, bo boi się, że straci pracę lub jego zaufanie. Z drugiej strony chce pokazać, że jest odpowiedzialna
    i zawsze gotowa do pracy – po prostu chce zabłysnąć, przypodobać się szefowi, często w nadziei, że jej wysiłek zostanie doceniony.
  • Pracownicy sektora usługowego, medycznego
    i przemysłowego. Stres, presja i długie godziny pracy są w tych zawodach dziś standardem, który można przypłacić zdrowiem.
  • Pracoholik na urlopie. Taka osoba podczas urlopu jest w pracy jeszcze bardziej niż zwykle – myśli o niej non stop i stresuje się, bo nie ma wszystkiego pod kontrolą.

Jakie są objawy przepracowania i pracoholizmu?

Objawy psychiczne:

  • Stałe zaabsorbowanie pracą, nieustanna potrzeba podwyższania sobie celów do osiągnięcia, pragnienie bycia lepszym od innych;
  • Problemy z zagospodarowaniem czasu wolnego, niewykorzystywanie urlopów – osoby uzależnione od pracy najczęściej przeznaczają dni wolne na pracę;
  • Co ważne, czas poświęcony na działania niezwiązane z pracą, uważają za stracony;
  • Wycofanie z życia społecznego;
  • Bezsenność;
  • Zaburzenia lękowe, wahania nastroju, napady paniki;
  • Wybuchowość, rozdrażnienie, płaczliwość;
  • Skłonności do popadania w uzależnienia;
  • Zaburzenia pamięci i koncentracji.

Objawy fizyczne:

  • Wyczerpanie fizyczne,
  • Zaburzenia snu,
  • Nawracające bóle głowy,
  • Osłabiona odporność,
  • Nadciśnienie,
  • Problemy sercowo-naczyniowe (np. zawał serca, miażdżyca, udar mózgu, wylew krwi do mózgu, choroba hemoroidalna),
  • Choroby układu trawiennego (np. wrzody żołądka),
  • Choroby układu ruchu (m.in. dysfunkcje układu kostno-stawowego, mięśni, więzadeł, ścięgien, nerwów oraz wady postawy),
  • Depresja lub nerwice,
  • Nadwaga lub zaburzenia odżywiania.

Jak sobie radzić z przepracowaniem?

Stresu związanego z pracą nie da się całkowicie wyeliminować.
Jeśli jednak czujesz, że nadmiar obowiązków negatywnie wpływa na twój nastrój i zdrowie, spróbuj powoli zmieniać swoje nawyki
i sposób myślenia o pracy. Małymi krokami:

  • Ustal czas pracy i odpoczynku. Do swojego kalendarza wpisz
    na stałe czas na relaks oraz wykorzystuj przysługujący ci urlop.
  • Nie zabieraj pracy do domu – swoje zadania wykonuj
    w ustalonym czasie pracy.
  • Wróć do swoich zainteresowań, rozwijaj je.
  • Spędzaj czas z rodziną, przyjaciółmi – wspólne aktywności
    i rozmowy pozwolą ci zapomnieć o pracy.
  • Postaw na regularną aktywność fizyczną – mogą to być zajęcia fitness, siłownia, pływanie, jazda na rowerze czy też spacer.
  • Zdrowo się odżywiaj. Zadbaj o odpowiednią ilość witamin
    i mikroelementów w diecie.
  • Dbaj o zdrowy sen.
  • Zawsze stawiaj zdrowie ponad pracę. Pamiętaj, że pracoholizm
    i przepracowanie mogą skutkować wystąpieniem wielu poważnych chorób. Dlatego ubezpiecz się na życie i zdrowie,
    a także na wypadek poważnego zachorowania. Da ci to spokój
    i pewność, że twoje zdrowie jest zabezpieczone w najlepszy możliwy sposób.

Nie lekceważ sygnałów swojego organizmu, które mogą świadczyć o wycieńczeniu fizycznym lub psychicznym spowodowanym nadmierną pracą. Nie wmawiaj sobie, że intensywny zawodowo okres, choćby krótki, nie wpłynie negatywnie na twoje zdrowie. Dbaj o siebie. Zadbaj o zdrowy balans między pracą
a odpoczynkiem.

Bibliografia:

https://zdrowie.interia.pl/zdrowie/news-syndrom-ludzi-ktorzy-pracuja-za-duzo-objawy-karoshi-to-sygna,nId,7361503

https://wylecz.to/psychologia-i-psychiatria/karoshi-co-to-jest-jakie-sa-objawy-i-skutki/