Skąd się wzięło to święto?
Ustanowienie Dnia Ziemi zaproponował pod koniec lat 60-tych
XX wieku amerykański senator Gaylord Nelson, który niepokoił
się degradacją środowiska naturalnego, szczególnie po wycieku ropy u wybrzeży Kalifornii. Według szacunków, z uszkodzonej platformy wiertniczej wyciekło do oceanu kilkaset tysięcy galonów ropy, co doprowadziło do śmierci tysięcy ptaków, delfinów oraz innych zwierząt morskich. Pomysł Nelsona uzyskał ogromne poparcie – miliony ludzi domagały się walki zarówno z wyciekami ropy, jaki i trującymi fabrykami oraz elektrowniami, a także toksycznymi odpadami i zanikiem dzikiego życia. W następstwie tych wydarzeń, 22 kwietnia 1970 roku odbył się pierwszy w historii Dzień Ziemi. Na jednym z placów w Waszyngtonie zgromadziło się ok. 200 tysięcy osób, a na ulice całego kraju wyszło ponad
20 milionów ludzi. Wszyscy domagali się troski o środowisko.
Kilka miesięcy później powołano do życia Amerykańską Agencję Ochrony Środowiska, a następnie przyjęto pierwsze uchwały chroniące środowisko.
W Polsce Dzień Ziemi obchodzimy od 1990 roku. W 2009 roku Zgromadzenie Ogólne ONZ ustanowiło 22 kwietnia Międzynarodowym Dniem Ziemi. Aktualnie święto obchodzone
jest w ponad 190 krajach.
Dzień Ziemi 2024
Tegoroczne hasło Międzynarodowego Dnia Ziemi to „Planet
vs Plastics”, które zwraca uwagę na konieczność ograniczenia wykorzystywania i produkcji tworzyw sztucznych w trosce
o zdrowie ludzi, zwierząt i planety. Organizatorzy Earth Day żądają zmniejszenia produkcji wszystkich tworzyw sztucznych o 60%
do 2040 roku. Podkreślają, że tworzywa sztuczne stanowią zagrożenie dla ludzi i wszystkich żywych stworzeń. Wzywają
do szybkiego wycofania wszystkich jednorazowych plastików oraz przyjęcia Traktatu ONZ w sprawie zanieczyszczenia tworzywami sztucznymi, namawiającego do zakończenia tej mody.
„Planet vs Plastics”
W myśl tegorocznego hasła, zacznij od zmiany następujących nawyków:
- Unikaj kupowania wody i innych napojów w plastikowych butelkach – jeśli tylko możesz, wybieraj te w szklanych butelkach.
- Unikaj toreb foliowych – wybieraj bawełniane lub inne, wielorazowego użytku.
- Jeśli tylko możesz, korzystaj z papierowych lub biodegradowalnych opakowań.
- Segreguj śmieci.
- Unikaj zakupu produktów zapakowanych w folię –
zarówno akcesoriów typu 3-pak długopisów, jak i zeszytów zapakowanych w folię, a także produktów spożywczych –
typu ciasta czy makaron. - Kupuj świadomie odzież – sprawdzaj jej skład. Tam też może być szkodliwy dla ciebie oraz środowiska plastik.
Świętować możesz cały rok. Jak to robić?
22 kwietnia można przedłużyć do… 21 kwietnia kolejnego roku.
By zadbać o planetę, warto pamiętać o kilku podstawowych zasadach i najczęściej, jak to tylko możliwe, stosować je
w codziennym życiu. Zyska nie tylko nasza planeta, ale też twój portfel:
- Naprawiaj sprzęty zamiast wymieniać je na nowe.
- Jeśli tylko możesz, korzystaj z roweru lub komunikacji miejskiej zamiast z samochodu.
- Zbieraj makulaturę i baterie, a potem oddawaj je
w odpowiednich punktach. - Dbaj o zieleń.
- Oszczędzaj wodę i energię (np. susz pranie na świeżym powietrzu – suszarek bębnowych używaj sporadycznie).
- Pamiętaj o gaszeniu światła w pomieszczeniach, w których nie przebywasz.
- Segreguj śmieci.
- Kupuj tylko potrzebne produkty w rozsądnych ilościach.
- Jak najczęściej włączaj się w akcje proekologiczne np.:
- Sprzątanie okolicy – nie tylko w Dniu Sprzątania Świata.
Jeśli spacerujesz z psem, pamiętaj, by mieć zawsze przy sobie woreczki na odchody. - Sadzenie drzew i krzewów – prosty i całoroczny sposób
na zadbanie o środowisko i przestrzeń wokół ciebie. - Wydarzenia edukacyjne, takie jak konferencje, wykłady, warsztaty poświęcone ekologicznym zagadnieniom.
Tematy związane z ekologią to doskonała okazja do edukacji już na poziomie wczesnoszkolnym (a nawet
i przedszkolnym!), by wzbudzić w dzieciach naturalną troskę o środowisko.
- Sprzątanie okolicy – nie tylko w Dniu Sprzątania Świata.
Czy wiesz o tym, że…? Kilka ciekawostek o Ziemi
- Ziemia uformowała się ok. 4,54 mld lat temu z dysku protoplanetarnego. Była to spłaszczona chmura pyłów i gazów, która powstała z obłoku materii, dając początek …. Słońcu!
- Szacuje się, że kilkadziesiąt milionów lat po uformowaniu się Ziemi doszło do gigantycznej katastrofy – w Ziemię uderzył potężny obiekt, w rezultacie czego kawałek Ziemi został wyrzucony w kosmos. Nie odleciał jednak w przestrzeń kosmiczną, tylko do dziś krąży wokół naszego globu… jako Księżyc!
- Doba na ziemi wynosi średnio 24 godziny (dokładnie 23 godziny 56 minut i 4 sekundy). Doba się jednak sukcesywnie wydłuża, choć w powolnym tempie – 1,6 milisekundy na stulecie.
- Najwyższym punktem na Ziemi jest Mount Everest.
- Najniższym punktem na Ziemi jest Rów Mariański.
- Najsuchsze miejsce na Ziemi to Pustynia Atakama.
Mimo że średnie temperatury na niej wynoszą tylko 18 st. C.,
to roczna ilość opadów nie przekracza 1 mm. Naukowcy szacują,
że jej środek jest supersuchy już 15 mln lat! - Obecnie znamy ok. 1,2 mln gatunków różnych organizmów żywych. Naukowcy szacują jednak, że jest ich prawdopodobnie znacznie więcej: między 8,7 a 12 mln. Co ciekawe, jest to tylko ułamek liczby wszystkich gatunków, jakie kiedykolwiek istniały na Ziemi. 99% istot żywych, jakie rozwinęły się na naszej planecie, uważa się za wymarłe.
Międzynarodowy Dzień Ziemi to doskonała okazja do edukacji ekologicznej, ale także do przypomnienia sobie, że troska o naszą planetę i nasze najbliższe otoczenie to nasz obowiązek.
Nie tylko od święta.
Źródła: