Czym jest detoks cyfrowy?

Detoks cyfrowy to czas, kiedy nie odwiedzamy mediów społecznościowych oraz powstrzymujemy się od używania smartfona, laptopa czy tabletu. Dla większości z nas nie jest możliwe całkowite zaprzestanie korzystania z nich – choćby
z powodu pracy. Możemy jednak ograniczyć czas używania tych urządzeń do minimum, używając ich wyłącznie w niezbędnym celu. Detoks cyfrowy pozytywnie wpływa na umysł i ciało, przez
co zyskujemy lepsze zdrowie, poprawia się nasza koncentracja
i efektywność pracy, lepiej funkcjonujemy w relacjach społecznych,
a także potrafimy produktywnie spędzać czas.

Detoks cyfrowy – jak zacząć?

By nauczyć się pracować nad swoją higieną cyfrową, należy przede wszystkim zrozumieć jej związek ze zdrowiem fizycznym, psychicznym i społecznym. Oto zalecenia i podpowiedzi,
które warto małymi krokami wprowadzać do codziennego funkcjonowania, dążąc do tego, by stały się rutyną:

• Zwracaj uwagę na to, ile czasu każdego dnia używasz urządzeń ekranowych. Brak kontroli czasu ekranowego prowadzi do jego wydłużania się.
• Ogranicz czas korzystania z urządzeń na tyle, na ile to możliwe, jeśli zauważysz, że jest on zbyt długi.
• Kontroluj czas spędzany przed ekranem dla rozrywki, w tym
  na portalach społecznościowych. Ustal sobie limity czasu dla poszczególnych ekranów lub czynności na nich wykonywanych.
• Unikaj trzymania telefonu cały czas przy sobie. Mając go stale
  w zasięgu ręki, możesz odczuwać silną chęć skorzystania z niego czy zajrzenia na portale społecznościowe.
• Ogranicz liczbę otrzymywanych powiadomień, które
  są olbrzymim obciążeniem informacyjnym dla mózgu.
• Unikaj natychmiastowego sprawdzania wiadomości
  i powiadomień, gdy tylko je zauważysz – staraj się czytać
  je w wyznaczonym wcześniej przez siebie czasie.
• Usuwaj telefon z pola widzenia podczas wykonywania czynności wymagających skupienia, np. podczas pracy lub uczenia się. Mimo że większość telefonów posiada opcję „skupienia/wyciszenia/pracy” w ustawieniach, to ona nie wystarcza, by w pełni skoncentrować się na wykonywanej czynności. Już sam widok telefonu może powodować odczuwanie silnej chęci sięgnięcia po niego.
• Zamykaj zbędne programy, aplikacje i zakładki w przeglądarce podczas wykonywania pracy wymagającej skupienia.
  Unikniesz niepotrzebnego sprawdzania i czytania przychodzących powiadomień, szczególnie z aplikacji
  i programów, z których już może nie korzystasz.
• Unikaj używania urządzeń ekranowych 1 godzinę – 2 godziny przed snem. Używanie telefonu przed snem może powodować trudności w zasypianiu, słabą jakość snu lub senność w ciągu dnia.
• Spożywaj posiłki bez telefonu! Zajmowanie się nim w czasie posiłku utrudnia kontrolę wielkości porcji, zakończenie posiłku
  w odpowiednim momencie (np. bez uczucia przejedzenia),
  a także dostrzeganie i rozpoznanie sygnałów płynących
  z organizmu, takich jak głód lub sytość.
• Unikaj podjadania w czasie używania urządzeń ekranowych,
  np. podczas oglądania telewizji, ponieważ możesz utracić kontrolę nad ilością spożywanej żywności, w tym słodkich
  i słonych przekąsek. Skutkiem tego może być mniejszy apetyt
  do zjedzenia właściwego posiłku oraz zwiększenie masy ciała.
• Podczas korzystania z urządzeń ekranowych, unikaj zbyt długiego przebywania w bezruchu – rób przerwy na zmianę pozycji ciała. Korzystając z przenośnego urządzenia
  np. smartfonu czy tabletu, staraj się nie pochylać głowy
  i urządzenie trzymaj na wyciągnięcie ręki. Zła postawa może powodować dolegliwości bólowe ze strony układu mięśniowo-szkieletowego, a także bóle głowy.

Co zyskasz, praktykując cyfrowy detoks?

Częste surfowanie po Internecie pogarsza wzrok, negatywnie wpływa na funkcjonowanie mózgu oraz prowadzi do chorób układu ruchu. Odpoczynek od urządzeń ekranowych może przynieść same pozytywne efekty. Jakie?

• Będziesz mieć więcej czasu dla najbliższych, przyjaciół
  i znajomych – utrzymywanie dobrych relacji z innymi jest jednym ze wskaźników zdrowia psychicznego oraz ma duże znaczenie dla samopoczucia psychospołecznego.
• Spędzisz więcej bezcennego i jakościowego czasu z dziećmi.
• Znajdziesz więcej czasu na uprawianie ulubionego sportu czy aktywności fizycznej.
• Zamienisz ekran na papier, dzięki czemu przeczytasz znacznie więcej wartościowych książek.
• Twoja praca będzie efektywniejsza, co przełoży się na mniejszy stres związany choćby z deadlinami.
• Będziesz bardziej skoncentrowany na drodze.
  Twoja koncentracja zarówno jako pieszy, jak i prowadzący pojazd jest warunkiem zachowania bezpieczeństwa na drodze. Jest to jeden z czynników zapobiegających wypadkom drogowym, które są poważnym zagrożeniem dla życia i zdrowia uczestników ruchu drogowego. Zawsze podczas przechodzenia przez jezdnię, drogę dla rowerów, torowisko lub przejście dla pieszych, respektuj przepis zabraniający korzystania z telefonu lub innego urządzenia elektronicznego w sposób, który uniemożliwia obserwację sytuacji na drodze. Kiedy zaś kierujesz pojazdem (samochodem lub rowerem), przestrzegaj przepisu, który zabrania korzystania podczas jazdy z telefonu wymagającego trzymania aparatu lub mikrofonu w ręku.

Jeśli masz wątpliwości, czy Twoja relacja z urządzeniami jest zdrowa, zrób sobie test higieny cyfrowej na www.higienacyfrowa.pl [higienacyfrowa.pl].

Materiał przygotowany na podstawie tekstów Instytutu Cyfrowego Obywatelstwa; www.cyfroweobywatelstwo.pl