Poznaj najważniejsze zasady upraszczania komunikacji:
- Pisz do konkretnej osoby / osób używając powszechnych i zrozumiałych słów. Unikaj żargonu i wyszukanego słownictwa, które może sprawić trudność twojemu odbiorcy. Odpowiedz sobie na pytanie: czy adresat mojej wiadomości jest w stanie ją zrozumieć?
- Używaj form osobowych np. „Szanowni Państwo”, „Szanowna Pani”, „Szanowny Panie”, „Drogi Kliencie”. O swojej firmie pisz „my”, np. „Jest nam miło poinformować”, „Rozpatrzyliśmy Pani reklamację”
- Wiadomość zaczynaj od najważniejszych informacji
- Pamiętaj o segmentacji tekstu. Dziel go na akapity, podpunkty, wyliczenia. Używaj nagłówków, twórz tabele.
- Twórz krótkie zdania stosując zasadę „1 myśl = 1 zdanie”. Zdanie powinno składać się maksymalnie z 20 wyrazów. Na końcu zawsze stawiaj kropkę.
- Pisz zwięźle, rzeczowo i na temat. W każdym zdaniu pilnuj głównej myśli.
- Stosuj naturalny szyk zdania – najpierw rzeczownik a dopiero potem czasownik.
- Stosuj czasowniki. Im więcej czasowników tym lepiej. Wypowiedź zyskuje wtedy tempo oraz nadaje kierunek działaniom.
- W tekstach kierowanych do konkretnej osoby unikaj strony biernej (np. zostało zrobione, umowa została podpisana). Strona bierna najlepiej sprawdza się w tekstach typu regulamin.
- Unikaj imiesłowów, czyli wyrazów, które kończą się na -ąc, -ący, -łszy, -wszy np. robiąc, zważywszy, kończący.
- Dbaj o poprawność językową, ortograficzną i interpunkcyjną. Używaj poprawnej polszczyzny.
- Podstawę prawną dla podejmowanych działań oddziel od głównego tekstu. Podaj ją np. na końcu tekstu.
Jak wprowadzić język ogólny do tekstu specjalistycznego?
Teksty instytucjonalne są często trudne w odbiorze. Nie komplikuj ich jeszcze bardziej. Tam, gdzie to tylko możliwe stosuj język ogólny i powszechnie znane słowa, które ludzie czytają w codziennych tekstach. Teksty, które przypominają standardową wypowiedź, w których nie ma korporacyjnego żargonu, specjalistycznej terminologii czy wyszukanych słów, wprowadzają spokojną atmosferę między tobą/twoją firmą a innymi uczestnikami komunikacji. Mimo, że przepisy dokładnie wskazują co powinno znaleźć się w różnych typach dokumentów urzędowych, wiele informacji w nich zawartych można sformułować w prosty i zrozumiały sposób. Prosto napisana porada czy informacja dla adresata pisma mówiąca jakie ma możliwości działania z jednej strony uwzględni wymogi kodeksu postępowania administracyjnego, z drugiej zaś sprawi, że odbiorca w pełni zrozumie treść tekstu. Oto kilka przykładów:
- zamiast „Opłatę należy uiścić w terminie 24 godzin” napisz „Opłać zamówienie w ciągu 24 godzin”
- zamiast „W nawiązaniu do dzisiejszej rozmowy, w załączeniu przesyłam brakujące dokumenty”, napisz „Przesyłam dokumenty, o które Pani prosiła”
- zamiast „Informuję, że nie zostały uregulowane należności”, napisz „Na dzień sporządzenia tego pisma nie zarejestrowaliśmy wpływu składki”
- zamiast „W przypadku opóźnienia w zapłacie składki, zgodnie z art. 481 k.c. należne są odsetki ustawowe”, napisz „Po tym terminie, zgodnie z prawem będziemy naliczać odsetki ustawowe”.
Jak sprawdzić czy nasz tekst jest czytelny?
Jeśli dopiero uczysz się tworzyć teksty lub musisz przygotować inny dokument niż zazwyczaj i nie jesteś pewien czy twój tekst jest czytelny, możesz to sprawdzić korzystając z aplikacji Jasnospis. Jest to aplikacja, która mierzy jasność i zrozumiałość tekstu oraz w razie potrzeby go upraszcza. Jasnopis analizuje język tekstu, który dajesz mu do oceny, oblicza kilkanaście wskaźników, które świadczą o stopniu jego trudności, zaznacza wyrazy, które mogą być zbyt trudne dla odbiorcy, zaznacza zbyt długie zdania oraz najtrudniejsze akapity.
Z aplikacji szczególnie warto skorzystać, gdy tworzymy takie dokumenty, na których zrozumieniu przez odbiorcę zależy nam szczególnie. Należą do nich wzorce umów, regulaminy, gwarancje, podręczniki i instrukcje obsługi, przekazy reklamowe i marketingowe, instrukcje zewnętrzne oraz wewnętrzna i zewnętrzna komunikacja mailowa.
Prosta komunikacja powinna być podstawą, która zagwarantuje skuteczną i jasną komunikację. Warto więc stosować wspomniane zasady, by nie wpaść w różne pułapki i nieświadomie skomplikować swój przekaz.