Przyczyny chorób tarczycy

Choroby tarczycy są jednymi z częściej występujących schorzeń. Dotyczą głównie kobiet, które chorują dziewięć razy częściej niż mężczyźni. Główne przyczyny chorób tarczycy to:

• uwarunkowania genetyczne;
• przewlekły stres, który osłabia układ immunologiczny, a to przyczynia się do powstawania stanów zapalnych;
• używki, które niekorzystnie wpływają na stan gruczołu;
• niedobór lub nadmiar jodu;
• ekspozycja na promieniowanie jonizujące (w tym także badania RTG czy tomografii komputerowej);
• niedobory żywieniowe, w tym niedobór witamin z grupy B, witaminy C i D oraz mikroelementów takich jak żelazo, cynk oraz selen;
• otyłość i związana z nią insulinooporność.

Najpopularniejsze schorzenia tarczycy

Nadczynność tarczycy – występuje w związku z nadmierną produkcją hormonów tarczycowych. Głównymi objawami nadczynności tarczycy są wole tarczycowe, wytrzesz oczu, niezamierzona utrata wagi, zwiększona potliwość, zaburzenia cyklu miesiączkowego u kobiet. Choroba pojawia się w przebiegu wielu schorzeń, w tym m.in. choroby Gravesa-Basedowa, choroby Plummera. Rozpoznanie nadczynności tarczycy opiera się na badaniach poziomu hormonów. W pierwszej kolejności bada się poziom TSH, a gdy jego wynik jest poniżej normy, chory kierowany jest na kolejne badania laboratoryjne i obrazowe.

Niedoczynność tarczycy – związana jest ze zbyt niskim stężeniem hormonów tarczycy we krwi.  Przyczyną choroby jest najczęściej uszkodzenie tarczycy wywołane jej przewlekłym zapaleniem, leczeniem nadczynności tarczycy jodem promieniotwórczym lub operacją tarczycy. Wśród objawów wymienia się m.in. przyrost masy ciała, osłabienie, szybkie męczenie się, nadmierną senność, zaburzenia pamięci, zaparcia czy też wysuszenie skóry oraz suche, łamliwe włosy. Niedoczynność tarczycy najłatwiej zdiagnozować za pomocą badania stężenia TSH we krwi. O chorobie świadczy wynik, który przekracza górną granicę normy. W takich przypadkach lekarz zleca dalsze, bardziej szczegółowe badania, by potwierdzić lub wykluczyć chorobę.!

Autoimmunologiczne zapalenie tarczycy – to choroba, którą powoduje dysfunkcja w działaniu układu immunologicznego. Układ immunologiczny zamiast bronić własne organy, sam je atakuje i zwalcza białka tarczycowe. Jest to schorzenie dziedziczne, choć obserwuje się, że do jego wystąpienia przyczynia się także przewlekły stres, zaburzenia emocjonalne, niehigieniczny tryb życia oraz ciągły pośpiech. Autoimmunologiczne zapalenie tarczycy wiąże się najczęściej z chorobą Hashimoto, która prowadzi ono do stopniowego niszczenia gruczołu i spadku produkowanych przez niego hormonów.

Guzki na tarczycy – zazwyczaj zmiany łagodne, które są wyczuwalne palpacyjnie lub są widoczne w badaniu USG. Najczęstszą przyczyną pojawienia się guzków na tarczycy jest przewlekły niedobór jodu. Wraz z pojawieniem się guzków na gruczole mogą też pojawić się inne dolegliwości, np. chrypka, ucisk w gardle, ból podczas przełykania, kaszel, duszności. Jeśli podczas badania USG lekarz potwierdzi obecność guzków na tarczycy, na pewno skieruje na dalsze, szczegółowe badania.

Dieta wspierająca w schorzeniach tarczycy

Dieta ma ogromny wpływ na stan zdrowia, a odpowiednio dobrana ma wpływ na efekt leczenia chorób tarczycy. Osobom z chorobami tarczycy nie zaleca się jedzenia warzyw kapustnych (w tym kiszonej kapusty), brukselki, selera naciowego, brokułów, kalarepy, soi oraz jarmużu. Warzywa te zawierają związki, które negatywnie wpływają na przyswajanie jodu.

Dobrym pomysłem na dietę przy niedoczynności tarczycy i chorobie Hashimoto, jest dieta śródziemnomorska, przeciwzapalna, dostarczająca wysokich dawek antyoksydantów, czyli witamin A, E oraz cynku i selenu. Taka dieta bazuje na produktach nieprzetworzonych, ograniczając produkty odzwierzęce na korzyść roślinnych, w tym dostarczających cennych kwasów tłuszczowych Omega-3.

W przypadku nadczynności tarczycy wskazane jest stosowanie diety bazującej na produktach o niskim indeksie glikemicznym. Polecane są pełnoziarniste produkty zbożowe, zielone warzywa liściaste, rośliny strączkowe oraz orzechy. Warto też dostarczać białko w ilości 1,5-2g / kg masy ciała. Na pracę tarczycy korzystnie też wpływa miód gryczany, imbir, pokrzywa oraz czosnek.

Styl życia dla dobra tarczycy

By uniknąć chorób tarczycy lub też wzmocnić ją w chorobie należy zadbać o zdrowy tryb życia: ograniczyć ekspozycję na stres, zadbać o dobry, regularny sen, prawidłowo się odżywiać, suplementować witaminę D (oraz inne, zalecone przez lekarza witaminy i minerały), zrezygnować z używek i jak najczęściej przebywać na świeżym powietrzu wykonując aktywności dostosowane do potencjału naszego organizmu.

Pod lupą lekarza

U osoby zdrowej badania tarczycy warto wykonać co najmniej raz w roku (wyjątkiem jest USG tarczycy, które można wykonać raz na dwa lata). Osoby chorujące na tarczycę powinny wykonywać badania częściej, zgodnie z zaleceniami lekarza prowadzącego. Najczęściej jednak lekarz zleca:

• TSH – podstawowe badanie oceniające czynność tarczycy;
• FT3 i FT4 – wykorzystywane do oceny czynności tarczycy. Wykonuje się je najczęściej razem z TSH;
• antyTPO – przeciwciała pojawiające się w przypadku choroby Hashimoto oraz choroby Gravesa-Basedova;
• antyTG – badanie jest wykorzystywane w diagnostyce autoimmunologicznych chorób tarczycy oraz monitorowaniu pacjentów leczonych z powodu nowotworów tego narządu;
• TRAB – przeciwciała przeciwko receptorowi TSH, charakterystyczne dla choroby Gravesa-Basedowa, przydatne w odróżnieniu tej choroby od choroby Hashimoto;
• USG tarczycy – które pokazuje ewentualne nieprawidłowości w jej obrębie, w tym torbiele, guzki lub nieprawidłowe unaczynienie.

Polisa na wszelki wypadek

Wiele dostępnych statystyk potwierdza wzrost zachorowalności na choroby tarczycy. Nic dziwnego, żyjemy w pośpiechu, często narażeni na stres, a troska o siebie często spada na naszej liście priorytetów. Bardzo często pacjenci skarżący się na choroby tarczycy, to pracownicy, którzy zmagają się z zawodowym stresem. Dlatego właśnie w Unum w ubezpieczeniach grupowych znajdziemy dodatkową ochronę na wypadek chorób cywilizacyjnych (np. schorzeń tarczycy, cukrzycy, celiakii). Pracownicy objęcie ubezpieczeniem Ochrona Premium mają zapewnioną wypłatę świadczenia w razie diagnozy jednej z 9 chorób i pomoc w procesie ich leczenia. W pakiecie dostępne są badania diagnostyczne bez skierowania w kierunku cukrzycy i chorób tarczycy.