Herbata to drugi najpopularniejszy napój na świecie po wodzie. Dziennie wypija się około 3 miliardy filiżanek herbaty na całym świecie. Można zatem powiedzieć, że herbata wyprzedza kawę w codziennych wyborach nas wszystkich. Z drugiej strony trudno przyznać, że herbata może być alternatywą dla porannej kawy, ponieważ zawiera mniej kofeiny oraz ma inne działanie na organizm ludzki:

Kawa i herbata – porównanie ich składników

Kofeina – występuje zarówno w kawie, jak i w herbacie. Jedno ziarenko kawy zawiera średnio 2% kofeiny, a jeden listek herbaty od 1% do 5%. Zawartość kofeiny w napoju zależy od sposobu jego parzenia. Do zaparzenia kawy potrzeba więcej ziaren kawy i dlatego finalnie  ma ona większą zawartość kofeiny, co czyni ją bardziej pobudzającym napojem. Herbata zaś wymaga zaparzenia mniej listków herbaty.

Liderem pod względem zawartości kofeiny jest espresso, która zawiera dwa razy więcej kofeiny niż parzona ręcznie kawa filtrowana. Warto podkreślić, że wersje kawy jak latte macchiato lub cappuccino są łagodniejsze i zawierają około połowę wskazanej ilości kofeiny.

Herbata z kolei w swoim składzie oprócz kofeiny zawiera także inne niż kawa substancje, które mają pozytywny wpływ na zdrowie – np. fluor, który chroni zęby. W zielonej herbacie znajdują się też wtórne substancje roślinne, które obniżają ryzyko raka i chorób naczyń, obniżają ciśnienie oraz działają przeciwzapalnie.

Kawa – jakie ma właściwości i ile kaw dziennie można wypić?

Coraz więcej badań naukowych potwierdza prozdrowotne właściwościach kawy. Jej regularne spożywanie może uchronić nas przed wieloma chorobami – m.in. przed chorobą Alzheimera, Parkinsona, chorobami serca, rakiem wątroby, jajnika czy prostaty. Kawa ogranicza także występowanie migren, astmy, depresji oraz może zmniejszyć ryzyko pojawienia się problemów z rytmem serca. Posiada także właściwości antybakteryjne oraz hamuje rozwój próchnicy (tu warunek jest taki, że musi być gorzka, mocna i dość szybko wypijana). Niestety, kawa nie służy wszystkim. Z piciem kawy powinny uważać osoby z wrażliwym żołądkiem lub wysokim ciśnieniem.

Aby skorzystać z prozdrowotnego działania kofeiny, nie trzeba pić dużych ilości kawy. Wystarczy już 100 miligramów kofeiny dziennie, co odpowiada około jednej do 2 filiżanek kawy.

Herbata i jej właściwości

Bez wątpienia herbata jest dobra dla zdrowia. Zawiera m.in. polifenole, czyli antyoksydanty, które naprawiają komórki i w ten sposób mogą pomóc naszemu organizmowi w walce z chorobami układu krążenia, nowotworami, osteoporozą, cukrzycą czy też obniżeniem poziomu cholesterolu. Jednak w przypadku herbaty, podobnie jak w przypadku kawy, obowiązuje zasada, że zdrowa jest tylko odpowiednia jej ilość. Należy pamiętać, że zbyt duża ilość polifenoli może ograniczać wchłanianie żelaza i doprowadzić np. do anemii.

Jakie ilości wypijanej herbaty są dla nas korzystne? Niesłodzone herbatki owocowe można pić bez obaw. Inaczej jest w przypadku herbat ziołowych – tu za bezpieczną ilość należy uznać maksymalnie trzy filiżanki herbaty dziennie. Określone herbaty ziołowe pite w nadmiarze mogą mieć działanie przeczyszczające (np. herbatki z anyżem, hibiskusem lub koprem włoskim).

Ze względu na zawartość kofeiny w liściach herbaty czarnej i zielonej, należy także przestrzegać ilości jej spożywania. Zalecane jest picie maksymalnie pięć do sześciu filiżanek dziennie.

Jak zdrowo parzyć kawę i herbatę?

Sposób przyrządzania napojów ma ogromny wpływ na ich wartości zdrowotne. Jeśli chodzi o kawę – najzdrowszy sposób jej przyrządzania to klasyczne parzenie ręczne. W ekspresie do kawy woda pod wysokim ciśnieniem i w wysokiej temperaturze jest przeciskana przez ziarna kawy. Może to spowodować uwolnienie się gorzkich substancji, kwasów i alkaloidów. Podczas łagodnego, ręcznego parzenia substancje te pozostają w ziarnach kawy i dlatego parzona w ten sposób jest zdrowsza.

Ważny jest także sposób parzenia herbaty. Gdy listki herbaty naciągają krótko, uwalnia się mniej garbników. Bez garbników kofeina szybciej się wchłania, a herbata ma działanie pobudzające. Gdy zaś herbata parzy się dłużej, działa raczej uspokajająco. Aby herbata miała działanie chroniące przed nowotworami i chorobami naczyń, należy pić ją bez mleka. Kazeina zawarta w mleku powoduje, że organizm nie może wchłonąć substancji leczniczych.

O tym warto pamiętać!

Zawarta w kawie duża ilość kofeiny może uzależniać. Kawa wypłukuje też wodę oraz składniki mineralne z organizmu. Jest także odpowiedzialna za przebarwienia zębów oraz niebezpieczne skoki ciśnienia. Picie herbaty w dużych ilościach może z kolei powodować pojawienie się problemów z nerkami, utrudniać przyswajanie białka oraz powodować kruchość naczyń krwionośnych. Pamiętajmy zatem o piciu kawy i herbaty w zalecanych ilościach a wtedy będzie służyć naszemu zdrowiu!