Szczypta teorii

Sauna to zazwyczaj pomieszczenie ogrzane do temperatury od 70° do 100° C. Tradycyjne sauny fińskie zwykle wykorzystują suche ciepło, a wilgotność względna często wynosi od 10 do 20 proc. W innych typach saun wilgotność jest wyższa, na przykład sauny w stylu tureckim. Korzystanie z sauny może podnieść temperaturę skóry do około 40° C. Wraz ze wzrostem temperatury skóry pojawia się również silne pocenie. Tętno wzrasta, gdy ciało stara się zachować „zimną krew”. Nierzadko traci się nawet pół litra potu podczas krótkiego pobytu w saunie.

Przed pierwszą wizytą w saunie warto przeczytać regulamin korzystania z urządzań saunowych i okołosaunowych. Poprawne saunowanie przekłada się na nasze zdrowie i pozwala osiągnąć maksymalne korzyści z kąpieli saunowych. Przed skorzystaniem z sauny należy bezwzględnie upewnić się, że nie mamy do tego przeciwwskazań zdrowotnych.

Rodzaje saun

Istnieje kilka rodzajów saun. W zależności od sposobu ogrzewania pomieszczenia, sauny dzielą się na:

• Opalane drewnem

Drewno służy do ogrzewania sauny i kamieni w saunie. Te opalane drewnem mają zwykle niską wilgotność i wysoką temperaturę.

• Ogrzewane elektrycznie

Podobnie jak sauny opalane drewnem, te ogrzewane elektrycznie mają wysoką temperaturę i niską wilgotność. Grzejnik elektryczny przymocowany do podłogi ogrzewa pomieszczenie sauny.

• Ogrzewane na podczerwień (infrared)

Chociaż z zewnątrz sauna infrared może wydawać się identyczna jak klasyczna sauna fińska, istnieje między nimi ogromna różnica. Specjalne lampy wykorzystują fale świetlne do ogrzewania ciała osoby, a nie całego pomieszczenia. Temperatury są zazwyczaj niższe niż w innych saunach, ale osoba poci się w podobny sposób. Zazwyczaj sauny na podczerwień mają temperaturę około 60° C.

• Łaźnie parowa

Te ostatnie zdecydowanie różnią się od saun. Łaźnia parowa to wellnessowe pomieszczenie w całości wyłożone mozaiką ceramiczną. Zamiast suchego ciepła łaźnia parowa charakteryzuje się wysoką wilgotnością i  ciepłem. Temperatura w tych pomieszczeniach wacha się zwykle między 40° a 44° C.

Możliwe korzyści zdrowotne

Niezależnie od tego, jak nagrzewa się saunę, czy jaki osiąga poziom wilgotności, wpływ na organizm jest podobny. Kiedy osoba siedzi w saunie jej tętno wzrasta, a naczynia krwionośne rozszerzają się. Przyspiesza to krążenie, w sposób podobny do niskiego lub umiarkowanego wysiłku fizycznego w zależności od tego, jak długo przebywamy w saunie. Tętno może wzrosnąć do 100-150 uderzeń na minutę, a to może przynieść pewne korzyści zdrowotne.

• Sauna hartuje

Tajemnica pozytywnego wpływu sauny na nasze zdrowie tkwi właśnie w okresowym przegrzaniu ciała z naprzemiennym wzrostem wilgotności, a następnie jego ochładzaniu. Dzięki temu nasz układ immunologiczny jest stymulowany i mobilizowany, co wpływa na zwiększenie produkcji ochronnych przeciwciał. Osoby, które korzystają z sauny, 10-krotnie rzadziej przeziębią się, ponieważ taki termomasaż naczyń krwionośnych skóry uodparnia nas na wszelkie zmiany pogody.

• Sauna pozytywnie wpływa na krążenie

Sauna podnosi temperaturę ciała i poprawia krążenie krwi. Podczas rozgrzewania nasze naczynia krwionośne ulegają rozszerzeniu, a podczas schładzania kurczą się. Takie zmiany są doskonałą gimnastyką naczyń krwionośnych, a ta jest niezwykle przydatna w terapii chorych na nadciśnienie. Sauna powoduje obniżenie ciśnienia krwi oraz zapobiega jego wahaniom. Lekarze polecają saunę w terapii schorzeń kardiologicznych, między innymi jako wspomaganie leczenia nadciśnienia w I i II stadium, niedrożności tętnic obwodowych, dusznicy bolesnej, a nawet zawału mięśnia sercowego (po okresie 6 miesięcy od incydentu).

• Sauna pobudza metabolizm

Co prawda sauna ma raczej niewielki bezpośredni wpływ na redukcję tkanki tłuszczowej, należy jednak zaznaczyć, że regularne wizyty w tego typu miejscach na pewno wspomagają odchudzanie w wyniku znacznego pobudzenia metabolizmu (przemiana materii wzrasta nawet o 40 proc.). Podczas samego pobytu w saunie dochodzi do utraty nawet 4-5 proc. wagi ciała, ale jest to spowodowane odwodnieniem w wyniku pocenia się, dlatego jak najszybciej należy uzupełnić płyny ustrojowe. Po wypiciu wody ryzyko zasłabnięcia znika, a nasza waga wraca do poprzedniego stanu.

• Sauna wspomaga leczenie wielu schorzeń

Pobyt w saunie to doskonały środek rozluźniający mięśnie i jest pomocny w leczeniu schorzeń narządów ruchu, w tym m.in.: urazów stawów, wiązadeł, nadwyrężenia mięśni, zwyrodnieniowych zmian stawowych. Koi bóle korzonkowe i stawowe. Sauna wspomaga leczenie przewlekłych nieżytów górnych  dróg oddechowych, stanów zapalnych zatok. To wreszcie znakomity środek leczniczy dla naszej skóry – oczyszcza ją, leczy zmiany trądzikowe, stany zapalne i świąd, skutecznie likwiduje cellulit. Ponieważ zmiany jakie zachodzą po zażyciu sauny utrzymują się w organizmie przez tydzień najlepiej korzystać z niej raz na 7 dni.

• Sauna wpływa na dobrostan psychiczny

W trakcie pobytu w saunie w naszym organizmie produkowane są endorfiny (hormony szczęścia) wprawiające nas w dobry nastrój i stan relaksu. Jak za dotknięciem magicznej różdżki znika stres oraz zaburzenia snu. Należy jednak pamiętać o ochładzaniu ciała i dobrym nawodnieniu po każdym pobycie w saunie. Bez ochłodzenia cały zabieg traci sens i może być nawet szkodliwy.

Umiarkowane korzystanie z sauny wydaje się być bezpieczne dla większości ludzi. Niektóre osoby powinny jednak unikać wszelkiego rodzaju sauny, w tym kobiety w ciąży i osoby z określonymi schorzeniami, takimi jak: niskie ciśnienie krwi i kłopoty z krążeniem, choroby serca, infekcje, antybiotykoterapia, stany gorączkowe, cukrzyca, choroby nowotworowe, grzybice skóry, choroby skóry ze zmianami ropnymi i owrzodzeniami, poważne choroby nerek, wątroby, płuc, ostre stany astmatyczne i reumatyczne, padaczka, stany psychotyczne, żylaki, jaskra, zaburzenia wydzielania wewnętrznego (np. nadczynność tarczycy, niewydolność kory nadnerczy), nosicielstwo chorób zakaźnych. Plany wizyty w saunie zawsze należy najpierw skonsultować z lekarzem prowadzącym.