Co warto wiedzieć o szczepionce na grypę?

Szczepienie na grypę nie chroni w 100% przed zachorowaniem, ale dzięki niemu nawet w przypadku wystąpienia choroby jej przebieg będzie łagodniejszy. Ponieważ wirus grypy zmienia się, co roku szczepionka ma nieco inny skład. Zawsze jest on opracowywany w oparciu o nowe szczepy wirusa, które wywołują grypę w danym sezonie. Z tego powodu warto szczepić się regularnie – co roku. Jak podkreślają lekarze, nie ma lepszego antidotum na tę chorobę.

Jak działają szczepionki?

Zadaniem szczepionki jest wzmocnienie odporności organizmu na zakażenie tegorocznym wirusem grypy, a tym samym niedopuszczenie do jej ciężkich powikłań. Dzięki szczepionce organizm zaczyna wytwarzać przeciwciała, czyli komórki zwalczające infekcję. Pojawiają się one już 7. dnia po szczepieniu, są „produkowane” przez organizm przez kolejne 6-8 tygodni i pomagają zwalczyć zakażenie grypą, jeśli do niego dojdzie.

Jakie szczepionki są dostępne i gdzie je można dostać?

Po konsultacji z lekarzem, który podpowie, która szczepionka jest dla nas najbardziej odpowiednia, szczepionkę można kupić w aptece (na receptę). Należy pamiętać o tym, by zadbać o jej właściwy sposób transportu i przechowywania (najlepiej transportować ją i przechowywać w ciemnym i chłodnym miejscu).

W nadchodzącym sezonie, w aptekach dostępne będą następujące szczepionki:

• Influvac Tetra – inaktywowana, zawierająca oczyszczone antygeny powierzchniowe 4 wirusów szczepionka przeciw grypie, przygotowana jest w postaci zawiesiny do podania domięśniowo lub podskórnie.

Koszt:

– 100% odpłatności: 51,52 zł

– 50% odpłatności: 25,76 zł. Uprawnieni do zniżki: osoby do 65. roku życia o zwiększonym ryzyku wystąpienia powikłań pogrypowych (po transplantacji narządów, chorujące na niewydolność układu oddechowego, astmę oskrzelową, przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, niewydolność układu krążenia, chorobę wieńcową, niewydolność nerek, nawracający zespół nerczycowy, choroby wątroby, choroby metaboliczne, w tym cukrzycę, choroby neurologiczne i neurorozwojowe oraz mające obniżoną odporność, w tym po przeszczepie tkanek i chorujących na nowotwory układu krwiotwórczego).

– Bezpłatnie: kobiety w ciąży

• Vaxigrip Tetra – czterowalentna (zawierająca 4 szczepy wirusa) szczepionka przeciwko grypie  przeznaczona do domięśniowego lub podskórnego podania dla dorosłych i dzieci powyżej 6. miesiąca życia. Preparat zawiera rozszczepione, inaktywowane wirusy grypy szczepów zgodnych z aktualną na dany sezon rekomendacją WHO. Szczepionka zapewnia czynne uodpornienie przeciw czterem szczepom wirusa grypy (dwa podtypy A i dwa typy B).

Koszt:

– 100% odpłatności: 51,86 zł

– 50% odpłatności: 26,10 zł. Uprawnieni do zniżki: dzieci po ukończeniu 24. miesiąca życia a przed ukończeniem 60. miesiąca życia, osoby po 65. roku życia oraz osoby w wieku 18-65 lat w przypadku dodatkowych chorób: po transplantacji narządów; chorujące na niewydolność układu oddechowego, astmę oskrzelową, przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, niewydolność układu krążenia, chorobę wieńcową, niewydolność nerek, nawracający zespół nerczycowy, choroby wątroby, choroby metaboliczne (w tym cukrzycę), choroby neurologiczne i neurorozwojowe; w stanach obniżonej odporności (w tym po przeszczepie tkanek i chorujących na nowotwory układu krwiotwórcze).

– Bezpłatnie: kobiety w ciąży oraz osoby powyżej 75. roku życia.

• Fluenz Tetra to szczepionka przeciw grypie przeznaczona dla młodzieży i dzieci powyżej 2. roku życia. Lek ma postać aerozolu donosowego, a jego skład zmienia się wraz z każdym sezonem grypowym, zgodnie z rekomendacją WHO.

Koszt:

– 100% odpłatności: 95,73 zł

– 50% odpłatności: 47,87 zł. Uprawnieni do zniżki: dzieci po ukończeniu 24. miesiąca życia a przed ukończeniem 60. miesiąca życia.

• Fluarix Tetra to domięśniowa szczepionka przeciw grypie zawierająca rozszczepiony, inaktywowany wirus grypy pochodzący ze szczepów zgodnych z aktualnymi wytycznymi WHO na dany sezon grypowy. Lek przeznaczony jest do czynnego uodpornienia dorosłych i dzieci powyżej 6. miesiąca życia w celu zapobiegania zachorowaniu na grypę.

Koszt: ta szczepionka nie jest refundowana, a jej koszt może być różny w zależności od apteki.  

Komu szczepienie jest zalecane?

Szczepienia zalecane są wszystkim, którzy chcą zabezpieczyć się przed ciężkim przebiegiem grypy oraz jej powikłaniami. Szczególnie jednak szczepienia zaleca się:

• osobom po transplantacji narządów,
• przewlekle chorym dzieciom (od ukończenia 6. miesiąca życia) i osobom dorosłym, szczególnie chorującym na niewydolność układu oddechowego, astmę oskrzelową, przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, niewydolność układu krążenia, chorobę wieńcową (zwłaszcza po przebytym zawale serca), niewydolność nerek, nawracający zespół nerczycowy, choroby wątroby, choroby metaboliczne (w tym cukrzycę), choroby neurologiczne i neurorozwojowe,
• osobom w stanach obniżonej odporności (w tym pacjentom po przeszczepie tkanek) i chorym na nowotwory układu krwiotwórczego,
• dzieciom należącym do grup ryzyka, od ukończenia 6. miesiąca życia do ukończenia 18. roku życia, szczególnie zakażonym wirusem HIV, ze schorzeniami immunologiczno-hematologicznymi (w tym małopłytkowością idiopatyczną, ostrą białaczką, chłoniakiem, sferocytozą wrodzoną, asplenią wrodzoną, dysfunkcją śledziony), po splenektomii, z pierwotnymi niedoborami odporności, po leczeniu immunosupresyjnym, po przeszczepieniu szpiku, przed przeszczepieniem lub po przeszczepieniu narządów wewnętrznych, leczonym przewlekle salicylanami,
• dzieciom z wadami wrodzonymi serca (zwłaszcza sinicznymi), z niewydolnością serca, z nadciśnieniem płucnym,
• kobietom w ciąży lub planującym ciążę.

Kto nie powinien przyjmować szczepionki?

Szczepionki nie powinny przyjmować osoby uczulone na białko jaja kurzego, a osoby przechodzące infekcje jesienno-zimowe, na przykład przeziębienia z gorączką, powinny przesunąć przyjmowanie szczepionki do czasu wyzdrowienia. Przeciwwskazaniem do szczepienia jest także reakcja anafilaktyczna po wcześniejszym podaniu szczepionki.

Jakie bywają reakcję niepożądane na szczepionkę?

Szczepionki przeciw grypie charakteryzują się najmniejszą liczbą rejestrowanych niepożądanych odczynów poszczepiennych. Po szczepieniu mogą wystąpić jedynie reakcje miejscowe, takie jak zaczerwienienie, bolesność i obrzęk w miejscu wstrzyknięcia oraz rzadziej reakcje ogólne – niewielki wzrost temperatury ciała, ból mięśni, stawów i głowy, które ustępują po kilku dniach. W przypadku pogorszenia stanu zdrowia po szczepieniu niezbędny jest kontakt z lekarzem.

Pamiętaj! Wirusem grypy można zarazić się bardzo łatwo, ponieważ przenosi się on drogą kropelkową. Grypa rozwija się bardzo szybko, szybko pojawia się wysoka gorączka, katar, kaszel, ból głowy, bóle mięśniowe. Choremu towarzyszy ogólne uczucie osłabienia i rozbicia. Czasem pojawiają się wymioty i łagodna biegunka, a u małych dzieci ból brzucha. W przypadku wystąpienia wymienionych objawów należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem. Do chwili postawienia diagnozy nie należy chodzić do pracy. Koniecznie trzeba zostać w domu i odpoczywać.