W amerykańskiej tradycji Czarny Piątek to pierwszy piątek po Święcie Dziękczynienia, który jest oficjalnym rozpoczęciem przedświątecznego sezonu zakupowego. Tego dnia wiele sklepów organizuje ogromne wyprzedaże, a w ramach niektórych ofert obniżki cen sięgają nawet 80%.
W tym roku zarówno Black Friday jak i Cyber Monday może jednak wyglądać nieco inaczej niż dotychczas − wszystko przez obostrzenia w związku z pandemią COVID-19. Wyprzedaże rozpoczeły się znacznie wcześniej niż zazwyczaj, a sprzedaż w większej części przeniosła się do sieci, dlatego poniżej znajdziecie kilka podpowiedzi, z którymi zakupowe szaleństwo Czarnego Piątku i Cyberponiedziałku będzie czystą przyjemnością bez nieprzewidzianych niespodzianek.
Sprawdź reklamy i aplikacje
Black Friday to również cała masa kodów promocyjnych, kuponów rabatowych i zniżkowych bonów, które dostępne są w różnych miejscach. Możesz znaleźć je na przykład w magazynach prasowych, ale też w sieci: w newsletterach, na stronach marek czy w kanałach społecznościowych influencerów, blogerów czy innych znanych osób. Warto zwrócić na nie uwagę, bo często to właśnie one zawierają najciekawsze oferty. Pomoże Ci to również zorganizować dzień, aby zmaksymalizować oszczędności, ponieważ wiele sklepów oferuje specjalne rabaty, które są zależne od czasu. Takie promocje czasowe pojawiają się tylko w określonych godzinach i automatycznie wyłączają jeśli upłynie czas jej trwania, np. można aktywować upust na określony produkt tylko od godz. 12:00 do 14:00.
Zrób listę zakupów
Innym sposobem na dobre przygotowanie się do zakupów online jest zrobienie swojej internetowej listy życzeń. Dzięki temu wybrane produkty od razu umieścisz w koszyku w dniu wyprzedaży, oszczędzając cenny czas na przeglądaniu setek ofert. W ten sposób zapobiegniesz pokusie kupowaniu kolejnych przedmiotów, których być może wcale nie potrzebujesz. Dobre przygotowanie i porównanie wcześniej produktów pozwoli Ci też uniknąć zakupów rzeczy o gorszej jakości.
Porównaj ceny
Warto przygotować się na ten dzień i skorzystać z internetowych porównywarek cenowych. Najbardziej znane w Polsce to Ceneo, Skąpiec, Nokaut i Okazje.info. Porównaj również „opcje” dołączone do produktu. Niektórzy sprzedawcy obniżają cenę w zamian za okrojony produkt, a następnie pobierają dodatkową opłatę za niezbędne części, które zapewnią jego działanie zgodnie z oczekiwaniami. Dobrym tego przykładem są bardzo tanie drukarki komputerowe, do których użytkowania niezbędne są bardzo kosztowne tonery, a gwarancja produktu nie obejmuje pracy na tańszych zamiennikach.
Sprawdź zasady zwrotów
Dobrze wiemy, że oferty promocyjne mogą skusić najbardziej racjonalne umysły. Nawet jeśli zastosujesz wszystkie wskazówki z naszego zestawienia, może się okazać, że któryś z zakupionych produktów jest nietrafiony. W takim wypadku pozostaje zwrot lub wymiana. Jeśli robisz zakupy online, bardzo ważne są zasady i czas wysyłki, a także dopuszczalny czas na zwrot towaru. Kupując prezent świąteczny, lepiej wybierać wirtualne sklepy oferujące więcej niż ustawowe 14 dni na zwrot towaru. Rozejrzyj się za sklepami, które proponują 365 dni na zwrot, lub dają nawet dożywotnią gwarancję zwrotu.
Black Friday to raj dla… hakerów
Ten dzień to nie tylko czas cenowych okazji, ale też okres, w którym dochodzi do wielu internetowych oszustw. W okresie przedświątecznym przeprowadzanych jest ponad 57% cyberataków więcej – tak wynika z raportu Carbon Black . Gorący czas zakupów online to nie tylko superokazje dla kupujących, ale też dla przestępców, dlatego warto zwrócić uwagę na kilka szczegółów:
- Dobrze sprawdź bardzo atrakcyjne okazje przesyłane mailem. Pod wiadomością z „świetną ofertą” może kryć się złośliwy link czyhający na Twoje dane uwierzytelniające lub pieniądze. Ponad 90 % cyberataków jest inicjowanych przez oszustwa phishingowe (podszywanie się pod inną osobę lub instytucję). Na wiadomość z tematem Black Friday jest tylko jedna rada, która zapewni Ci bezpieczeństwo – usuń ją. Jeśli pochodzi od wiarygodnej marki, przejdź do jej witryny internetowej.
- W mediach społecznościowych mogą pojawić się linki kierujące do bardzo atrakcyjnych ofert. Klikając w taki link można zostać zarażonym złośliwym oprogramowaniem albo przekierowanym na fałszywą stronę internetową. Należy pamiętać, że takie wiadomości mogą pochodzić również od naszych zaufanych znajomych, a oznacza najczęściej, że ich konto zostało przejęte. Jeżeli od dawna nie masz kontaktu z nadawcą wiadomości lub link nie zawiera żadnego specyficznego dla danej osoby komentarza warto włączyć czujność. Nie wykonuj również przelewu i nie podawaj kodu BLIK w przypadku dopłat do przesyłek firm kurierskich.
- Podejrzane wiadomości często zawierają błędy ortograficzne, wyglądają na chaotyczne lub przeciwnie − przesadnie oficjalne. Dlatego jeśli chcesz zabezpieczyć się przed oszustwami, lepiej trzymaj się z daleka od e-maili z rabatami, pełnych błędów ortograficznych, ponieważ są one pewnymi oznakami oszustwa.
- Nie kupuj online korzystając z publicznej sieci, jeśli nie chcesz, by Twoje zakupy zakończyły się pustym stanem konta. Nawet hakerzy-amatorzy mogą szpiegować w publicznych sieciach Wi-Fi i przechwytywać adresy e-mail oraz inne dane takie jak identyfikator logowania i hasło do konta. Korzystaj wyłącznie z prywatnej i zaufanej sieci.
- Zwiększ bezpieczeństwo korzystania z płatności mobilnych. Zawsze korzystaj z dwuskładnikowego uwierzytelniania. Zadbaj o to, aby Twój kod z banku przychodził w co najmniej dwa różne miejsca: −e-mail, SMS czy na aplikację.
- Nie instaluj pochopnie aplikacji e-commerce i nie podawaj zbyt wielu danych. Bądź również szczególnie czujny, gdy aplikacja wymaga od Ciebie nadania szerokich uprawnień dostępu do Twojego telefonu lub prosi o podanie numeru karty kredytowej i innych wrażliwych danych.
- Na sam koniec, gdy już zdecydujemy się przejść do płatności, warto zwrócić uwagę na dostępne metody. Sklep, który oferuje jedynie płatność przelewem daje sygnał, że korzystanie z ich oferty jest ryzykowne. Najbezpieczniejszą formą płatności, przy zakupach online, jest płatność kartą ze względu na ewentualną możliwość odzyskania środków za pośrednictwem naszego banku.
To tylko niektóre porady dotyczące robienia bezpiecznych zakupów w Internecie podczas Black Friday. Należy być przede wszystkim ostrożnym, a czasem wręcz podejrzliwym. Nowe laptopty, smartfony czy telewizory za grosze to najczęściej haczyk, na który chcą nas złowić cyberprzestępcy i zamiast oszczędności na zakupach otrzymamy olbrzymie straty. Przydatne może być wyrobienie nawyku dokładnego sprawdzania internetowej strony sklepu lub promocji zawsze wtedy, gdy otrzymana reklama, link, e-mail czy sms, sprawiają, że podnosi nam się ciśnienie, czujemy niepokój lub nadmierną ekscytację. Udany przekręt to w dużej mierze gra na naszych emocjach.
Green Friday vs Black Friday
W tym roku nowe podejście do Black Friday skłania do kupowania odpowiedzialnego i z rozwagą, a podejście „less waste” oraz „zero waste” zyskuje na znaczeniu. Często nasze przepełnione szafy oraz 10. para butów stanowią globalnie większy problem niż jedna plastikowa słomka. Oczywiście nie negujemy w pełni zakupów, które są po prostu bardziej atrakcyjne cenowo, szanując różne potrzeby. Natomiast zachęcamy do zwrócenia uwagi choćby na to od kogo dany produkt kupujemy, jak on jest zapakowany i czy nie możemy sięgnąć po bardziej ekologiczną jego alternatywę. W obecnych czasach znajdziemy coraz więcej firm, które zmieniają się na lepsze i dbają o poszanowanie zrównoważonego rozwoju środowiska. Jeśli potrzebujemy coś nabyć, warto sprawdzić też czy wymarzony produkt opatrzony jest znakiem „nie testowane na zwierzętach” bądź znakiem Fairtrade.
Zakupy i wolontariat
Czarny piątek to święto, które możemy spędzić myśląc o sobie, a także o innych, którzy nie mogą skorzystać z tego dobrodziejstwa konsumpcjonizmu. Oto wybór niektórych alternatywnych działań, które w ten dzień mogą przynieść nam dodatkową prawdziwą radość z zakupów:
• https://fanimani.pl/ Kupując przez ten portal pomagasz wybranej organizacji. Na tej stronie znajdziesz aż 1072 sklepów internetowych, które ze stroną współpracują, a następnie wybierasz instytucję, której chcesz pomóc. W sklepie robisz normalnie zakupy, a wybrana przez Ciebie organizacja otrzymuje średnio 2,5% wartości Twoich zakupów. Brzmi jak idealny układ i taki właśnie jest.
• https://spis.ngo.pl/ Jeśli chcesz przeznaczoną na Black Friday sumę przekazać na pomoc potrzebującym wystarczy przejść na tę stronę. Jest to największa wyszukiwarka Organizacji pozarządowych w Polsce. Wystarczy w wyszukiwarce znaleźć obszar, którego wsparcie jest najbliższe Twojemu sercu i et voilà – wyszukiwarka w błyskawiczny sposób przekieruje Cię do strony, na której możesz dokonać wpłaty darowizny.
• https://app.ihelpyou.app/volunteer/welcome Jeśli chcesz pomóc lokalnie, polecamy „I help you app”. To aplikacja, w której możesz się zgłosić do pomocy ale i szukać ludzi potrzebujących. Wyróżnikiem tego narzędzia jest mapa i funkcja lokalizacji, dzięki której możesz pomagać swoim sąsiadom.
• https://www.szlachetnapaczka.pl/ To ogólnopolski projekt społeczny organizowany przez Stowarzyszenie Wiosna, którego głównym celem jest materialna i mentalna pomoc rodzinom i osobom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej.