Generalista jest kompetentny w kilku różnych dziedzinach lub zadaniach związanych z danym zawodem. Przykładem może być księgowy, który zna się na rozliczaniu zobowiązań i należności praz prowadzeniu listy płac. Albo lekarz rodzinny, który zapewnia opiekę zdrowotną w ogólnym zakresie, w odróżnieniu do onkologa, który specjalizuje się w leczeniu raka.

Specjalista natomiast koncentruje się na jednym temacie lub obszarze w ramach danego zawodu. Przykładem może być rekrutacja na stanowisko specjalisty ds. rekrutacji, a nie pracownika działu kadr, czy też praca kucharza specjalizującego się w zimnych daniach (przystawki i desery), a nie szefa kuchni z wszechstronnymi kompetencjami wymaganymi na tym stanowisku.

Czasem trudno jest się zdecydować, która z tych ról – generalista czy specjalista – bardziej nam odpowiada. Faktem jest, że na rynku potrzeba jednych i drugich. W podjęciu decyzji powinna pomóc odpowiedź na pięć pytań:

1. W jakiej organizacji chciałbyś pracować? Zazwyczaj w większych organizacjach jest sporo wakatów dla specjalistów, a mniejsze firmy potrzebują raczej generalistów. Im bardziej rozwinięta organizacja, tym częściej poszukuje głębokich, specjalistycznych kompetencji, zamiast obsadzać jednego pracownika w kilku rolach. Na przykład przedsiębiorstwo mające ambitne plany rozwoju może poszukiwać specjalisty ds. rekrutacji do swojego działu kadr, składającego się z osób o różnych kompetencjach w zakresie HR.

2. Jaka rola w zespole najbardziej pasuje do twoich predyspozycji? Zdaniem autorów Harvard Business Review, firmy coraz więcej czasu poświęcają na działania wymagające współpracy. Kłopot w tym, że umiejętność współdziałania z innymi wymaga innych predyspozycji niż umiejętność osiągania najlepszych wyników. Wyobraź sobie, że jesteś członkiem zespołu: wolisz być generalistą, który nie pełni kluczowej funkcji (lecz jest cenionym członkiem zespołu), czy specjalistą stojącym za realizacją części konkretnych zadań.

3. Jakimi metodami lubisz się uczyć? To akurat obszar, w którym generalista i specjalista mogą mieć ze sobą wiele wspólnego. Jeden i drugi będzie zdobywać wiedzę i szlifować umiejętności przy pomocy rozmaitych metod, zaczynając od zajęć w sali szkoleniowej, a potem poszerzając wiedzę we własnym zakresie. Dlatego liczy się nie tylko, jak generalista i specjalista zdobywają wiedzę, ale do jakiego stopnia muszą ją stale pogłębiać. Co prowadzi do następnego pytania…

4. Czy wolisz szczegółowo zgłębiać jedno zagadnienie, czy raczej interesuje cię wiele różnych spraw? Generalista ma z reguły inne podejście do poznawania nowych rzeczy niż specjalista. Ten ostatni po zapoznaniu się  z nowym tematem czuje potrzebę dalszych badań i analiz, gdyż chce pogłębić swoją orientacje w temacie. Z kolei generalista zacznie szukać informacji na tematy pokrewne, próbując uchwycić cały wachlarz zagadnień związanych z tematem. Jedna i druga strategia ma swoje plusy, warto jednak rozeznać własne preferencje w tym zakresie.   

5. Czy jesteś osobą, która łatwo się nudzi — a jeżeli tak, to z jakich powodów? Zarówno generaliście, jak i specjaliście obowiązki zawodowe mogą się znudzić.  Pytanie brzmi: dlaczego? Czy nuda została wywołana tym, że ukryty w tobie specjalista chce się dowiedzieć więcej, ale nie ma ku temu możliwości? Czy też dlatego, że tkwiący w tobie generalista poszukuje świeżej inspiracji, ale bez efektu? Dowiedz się, dlaczego się nudzisz, a zrozumiesz, co cię interesuje.

Dylematu „kim jestem: specjalistą czy generalistą?” nie musisz rozstrzygać raz na zawsze. W trakcie kariery zawodowej możesz na pewien czas przyjmować raz jedną, raz drugą rolę, ale nie wszystkie umiejętności będą przydatne w obu sytuacjach. Na przykład specjalista finansowy ds. windykacji należności może zostać księgowym lub na odwrót.

Myśląc o swojej pracy i zastanawiając się nad umiejętnościami, które zamierzasz opanować, odpowiedz sobie na pytanie, czy wolisz zostać generalistą czy specjalistą w wybranej dziedzinie. Dowiedz się, co każda z tych ról oznacza w twojej organizacji i jakie oferuje możliwości na przyszłość. Podejmij decyzję, która będzie odpowiednia dla ciebie i twojej kariery zawodowej.